Üst Menu
Search
Generic filters

Ana Menu

POLNET ve EMNİYET BİLGİ SİSTEMİ

 

 Ahmet KOCABAL[*]

 

Toplumların varlıklarını sürdürmelerini, diğer toplumların önünde lider konumunda yer almalarını sağlayan en önemli etkenlerden birisi bilgi birikimleri ve bu bilgileri en iyi şekilde kullanarak sahip oldukları çalışma azimleridir.

İnsan hayatta olduğu her dakika, her an için sayısız bilgiye, düşünceye başvurur ve bunların hayatına yön vermesine izin verir, yaşam şekli olarak benimser. Elinde bilgi olduğu sürece yeni kazanımlar yaşar, yeni başarılara ulaşır. Bunun içinde yapması gereken kendinden öncekil bilgi birikimlerine kolay, hızlı ve güvenilir bir şekilde erişerek doğru yorumlar yapmak olacaktır. Herkesin söylediği gibi dönem bilgi dönemidir.

İnsanoğlu bilgi birikimlerinden paylaşabilmek için birçok yollar denemektedir. Bilgisayar ve iletişim teknolojisi gelebildiği en uç noktadadır. Kaldı ki bu alanlardaki gelişme hızı insanları şaşkına çeviriyor, başını döndürüyor.

80’li yıllardan itibaren Bilişim ve İletişim Teknolojisi hızlı bir gelişim göstermiş, bu gelişim günümüz teknolojik yenilikleri çerçevesinde hızını artırarak devam ettirmektedir. Öyleki yeni aldığınız PC’nizin 20 GB’lık hard disk ünitesinin aradan çok zaman geçmeden piyasada eski ürünlerin yer aldığı raflara konulduğunu görebilir “size aynı fiyata kapasitesi iki kat arttırılmış yeni ürün verelim” gibi cümleler ile karşılaşabilirsiniz.

Bilgisayar teknolojisi bilgi depolama ve bu bilgilere kolay, süratli, güvenilir erişim sağlaması, paylaşımın genişlemesine yardımcı olması ile hayatın her alanında yer almaya başladı. Başlangıçta özel teşebbüsler – özellikle bankalar – iş alanlarında bilgisayarlardan faydalanmaya başladılar. Onların başarı ve hizmetlerindeki verimlilik artışlarının izlenmesinden sonra kamu kurumlarında da bilişim sektöründen faydalanılmaya başlanıldı. E-devlet terimi bu bağlamda ortaya çıkmıştır. Gelişmiş ülkeler e-devlet bünyesinde birçok projeler geliştirmiş ve bilişim teknolojilerinden yararlanarak dijital çağa adım atmıştır.

Ülkemizde de e-devlet çalışmaları başlatılmış ve bu alanda bazı projeler geliştirilmiştir. (vergi ödemeleri, tapu işlemleri, nüfus işlemleri vb.)

Bilişim sektörünü en yakından takip eden ve en kısa sürede bünyesine dahil edebilme başarısını gösteren kamu kurumlarından birisi de Emniyet Teşkilatıdır. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde Bilgi İşlem Daire Başkanlığı 1982 yılında faaliyet göstermeye başladı. Teşkilatımızda 1989-2001 yılları arasında taşra teşkilatlarına yaygınlaştırılmış 2500 sabit noktadaki kullanıcının bulunduğu bilgisayar ağı ile Unisys A Serisi Mainframe sistemi üzerinde ihtiyaç doğrultusunda dağınık yapıda veri tabanları geliştirilerek çeşitli hizmetler verilmiştir. Yukarıda bahsedilen teknolojik gelişmeler ile mainframe’ler yerlerini PC tabanlı küçük, hızlı, işletim ve kullanım kolaylığı getiren, başka bilgisayarlar ile entegrasyon kabiliyeti olan, kapasitesi geniş, yüksek performanslı, düşük maliyetli, gelişim ve yeniliklere tümüyle açık sistemlere bırakmıştır. Bu teknolojik gelişmeler ve e-devlet çalışmaları kapsamında teşkilatımız bünyesinde Bilgi İşlem Daire Başkanlığınca POLNET proje çalışmalarına başlanıldı.

Amacı yeni teknolojilere tamamıyla açık bilgisayar ve iletişim altyapısı üzerinde tüm teşkilatın bilgi otomasyonunu ve ortak veri tabanı kullanımını içeren hızlı güvenilir, gelişen teknolojiye kolay adapte olacak bir alt yapıya sahip bir bilgi sistemi oluşturmaktır.

Çalışmalar 1997 yılında başladı. İlk olarak projenin gerçekleşebilmesi için gerekli olan adımlar tespit edildi. Nasıl bir çalışma sistemi içerisinde olunması gerektiği üzerinde düşünülerek;

–         Bilgi sisteminin yeniden dizaynının yapılmasına,

–         Mevcut sistemin günümüz teknolojisi olan PC tabanlı sistemlere dönüştürülmesine,

–         İletişim altyapısının yenilenmesine,

–         Yeni sisteme geçiş ve yeni yazılımların kullanılması söz konusu olacağından kullanıcıların eğitimlerinin yapılmasına karar verildi.

Çalışma grupları oluşturularak uzun, yorucu, yoğun çalışmalara başlanıldı.

Emniyet Bilgi Sistemi  (EBS) veritabanının tasarımı, hazırlanması ve teşkilatın kullanımına sunulması işlemleri tamamen Bilgi İşlem Daire Başkanlığı rütbeli ve teknik personeli tarafından gerçekleştirilmiştir.

Mayıs 1998 tarihinde Microsoft firmasından alınan MCS teknik ve yazılım desteği ile beraber çalışmalara başlandı.

Tasarım çalışmalarının tamamlanmasına müteakip Temmuz 1998 tarihinde A serisi sistem üzerinde yer alan bağımsız projelerin birleştirilmesi işlemlerine geçildi. Eski sistemde yer alan değişik birimlerin kullandığı ancak aynı bilgileri içeren farklı veri tabanları belli elemelerden geçirilerek şahıs, eşya ve olay merkezli yeni bir veri tabanı oluşturuldu.

Bütün dünya ülkelerinde 2000 sendromu olarak adlandırılan A serisi sistem üzerinde 1999 yılı sonunda karşılaşılabilecek muhtemel lisans problemlerini önlemek maksadıyla A serisi sistem üzerindeki mevcut projelerin web tabanlı olarak yeniden yazılması işlemine hız verildi. Bu EBS çalışmalarının kısa bir süre de olsa askıya alınmasına neden oldu. A serisi sistemde 2000 yılına geçiş ve lisans problemleri sorunsuz halledilince proje çalışmaları normal seyrine devam etti.

Telekom iletişim altyapısı doğrultusunda 10 Bölge Merkezi, 81 İl Merkezi ve 86 Hudut Kapısının sistem altyapısı belirlenerek gerekli olan 317 adet sunucu ve kullanıcı bilgisayarı 2000 yılında alınarak kurulumları yapılmıştır.

Eylül 2001 yılında EBS’nin alt bölümlerinden olan silah-ruhsat ve sürücü projeleri tamamlanarak teşkilatımızın hizmetine sunuldu. Böylece ilk web tabanlı ve tek bir veri tabanı üzerinde çalışan projeler eğitimleri verilerek devreye sokulmuş oldu. Bu projeler diğer projelere ışık tutarak gelen talepler doğrultusunda yeni düzenlemeler yapılmasına yardımcı oldu. Ekim 2001 yılında pasaport projesi açıldı.

Bilgi sistemi ve bilgisayar sistemine paralel olarak iletişim alt yapısı kurulumları devam etmiş 2001 yılı ortalarında tamamlanarak test çalışmalarına başlanmıştır. Test çalışmaları sonucunda sistemin hazır olduğu gözlenmiş ve 2002 yılı başında yeni sistemler tamamıyla devreye girmiştir.

Ocak 2002 tarihinden itibaren A serisi sistemi tamamen kapatılarak POLNET sistemine geçiş yapıldı.

EBS halihazırda Merkez, 10 bölge 81 il serveri üzerinde 12.000 uç kullanıcıya hizmet vermektedir.

EBS’ de toplam 26   proje bulunmakta, teşkilatımızdan gelen talepler doğrultusunda yeni projeler personelimiz tarafından yazılarak hizmete geçirilmektedir.

Veri tabanındaki bilgilere ulaşım yine başkanlığımız personeli tarafından tasarlanarak yazılan güvenlik programı kontrolünde gerçekleşmektedir. Burada kullanıcı seviyeleri ayarlanmıştır. Hangi kullanıcıların hangi bilgiye ulaşacağı, okuyacağı, yazacağı ya da üzerinde değişiklik yapabileceği belirlenmiştir.

Programa göre bazı kullanıcılar sadece okuyabilir, bazı kullanıcılar sadece yazabilir, bazı kullanıcılar da her ikisini yapabilir. Polnet Bilgi Sistemlerine erişim yetkilerini dağıtmak üzere ilgili Daire Başkanlıklarından personel eğitime tabi tutularak, Bilgi Sistemlerinin çalıştırılması görevleri Daire Başkanlıklarına devredilmiştir. Her Daire Başkanlığı kendi bilgi sisteminde çalışacak personelin kod-şifresini kendisi vermektedir. Daire Başkanlığımız Polnet bilgi sistemine yetki veren personelin yetkilerini bünyesinde tutmaktadır.

Polnet Bilgi Sisteminde yapılan tüm işlemleri takip edebilmek için log database oluşturularak, veritabanı üzerinde yapılan bütün işlemler burada tutulmaktadır. Bu sayede gerektiğinde hangi kaydı, hangi personelin girdiği, sildiği ya da değiştirdiği bulanabilmektedir. Böylece teşkilatımızın sık sık karşılaştığı usulsüz uygulamaların kimler tarafından yapıldığı tespit edilerek gerekli cezai işlemlerin başlatılması sağlanılmaktadır.

Sisteme bağlanan kullanıcıların projeleri öğrenmek veya kullanım esnasında takıldıkları yerlerde, kendi makinelerini kullanarak başvurabilecekleri kullanım klavuzları web ortamında hazırlanarak hizmete sunulmuştur.

EBS’nin aynı yapısı laboratuvar  ortamında kurularak kullancıların eğitim maksatlı kullanımlarına açılmıştır. Gerçek projeleri kullanmaya başlamadan önce kullanıcılar bu proje üzerinde istedikleri gibi çalışarak kendilerini yetiştirme imkanına sahip olmaktadırlar.

Projelerde meydana gelebilecek aksaklıkların, yenilemelerin merkeze iletilmesi için şikayet ve öneriler projesi web ortamında hazırlanarak proje içersine konulmuştur. Kullanıcılar projeleri kullanırken karşılaşacakları aksaklıkları doğrudan doğruya ve anında projeye hazırlayanlara iletebilme ve en kısa sürede de cevap almaktadırlar.

Yurdumuza kara, hava ve deniz yoluyla giriş ve çıkış yapan yolcuların bilgileri, giriş ve çıkışları yasaklanmış olan kişilerin bilgileri, kayıp pasaport bilgileri ve aranan şahısların bilgileri, Tahdit Projesi grubundan aynı veri tabanı üzerinde tutulmakta ve tüm Hudut Kapılarında çalışmaktadır.

Sürücü Projesinde trafik birimlerimiz tarafından verilen sürücü belgelerinin kayıtları,

Ceza Projesinde  2918 sayılı Kara Yolları ve Trafik Kanununda, ceza puanı gerektiren fiilleri işleyen sürücülerin, ceza puanı ve sürücü bilgileri,

Araç Tescil Projesinde ülkemizde bulunan taşıtların ve sahiplerinin ve de taşıt üzerine konulan hak mahrumiyetlerinin ve o araç ile ilgili her türlü işlemleri,

Kaza Projesinde ülke çapında meydana gelen ölümlü yada yaralamalı kaza yapan araçların, kazaya karışan sürücülerin ve kaza yapılan yerlerin bilgileri tutulmaktadır.

Gözaltı Projesinde 01.01.2002 tarihinden günümüze kadar İdeolojik, Asayiş, Kaçakçılık, Trafik ve diğer konularda gözaltına alınan şahsın bilgileri mevcuttur. Şahsın gözaltına alınma nedeni, hangi birim tarafından ne zaman gözaltına alındığı, yakınlarına haber verilip verilmediği, ne zaman, hangi birim tarafından, neden serbest bırakıldığı bilgileri yer alır. Bu bilgilere Polnet projesi kullanıcıları tarafından istenildiği zaman ulaşma imkanı sağlanmıştır. Şahıs nerede gözaltına alınırsa alınsın, projeye girmeye yetkili bir personel tarafından adı, soyadı, baba adı girildikten sonra anında bütün gözaltı bilgilerine ulaşılabilmektedir.

Aranan Araçlar Projesinde aracın aranma nedeni, hangi birim hangi tarihten itibaren arandığı, çalıntı kaydı ise çalınma yöntemi, bildiren karakol adı, ceraim numarası, bulunma tarihi ve bulan birim bilgileri tutulmaktadır. Bu projemiz araç tescil projesi ile doğrudan ilişkili olarak çalışmaktadır ve çalıntı bir araç için tescil işlemi yapılması sırasında “Bu aracın çalıntı kaydı var” diye kullanıcıyı uyarır ve işlem yapılmasını engeller. Böylece bir aracı bulunduğu İlden çalarak başka İlden tekrar işlem yaptırmak isteyen kişi online sistem sayesinde anında yakalanarak alıkonulabilmektedir.

G.B.T. (Genel Bilgi Toplama) Projesinde aranan şahısların bilgileri tutulmaktadır. Eskiden 45 dakika gibi büyük süreler alan sorgular 1-2 saniyeye kadar indirilmiştir.

Silah Ruhsat Projesinde bulundurma ve taşıma ruhsatı bulunan vatandaşlarımızın silah ve şahıs bilgileri,

Terör Projesinde terör örgütleri ve yasadışı olaylara karışan şahısların, kullanılan araçların ve silahların bilgileri,

Partiler Projesinde parti ve kurucularının bilgileri,

Sendikalar Projesinde sendika ve kurucularının bilgileri,

Dernekler Projesinde dernek kurucularının bilgileri, genel kurul bilgileri,

Basın Yayın Projesinde ülkemizdeki basılı yayınların bilgileri,

Yabancılar Projesinde Türkiye’de bulunan ve Yabancılar Şubelerinde kayıtları tutulan, bütün yabancı şahısların kimlik bilgilerine ek olarak ikamet, vize, suç, refakatçı, pasaport, giriş kapısı ve diğer şahıs bilgileri tek bir veri tabanında tutulmaktadır.

İLTİCA PROJESİ : İltica eden Yabancı şahısların, hastalık, kamp, aile tutukluluk, akrabaları ikametgahları ve pasaport bilgilerinin tutulduğu projedir.

KAÇAKÇILIK PROJESİ : Proje ile Türkiye’de kaçakçılık suçuna (Narkotik, mali, silah, organize) karışmış yabancı ve türklerin karışmış olduğu bilgiler tutularak, bu bilgiler doğrultusunda olabilecek olayları engellemek.

ARŞİV VE FİŞ TETKİK PROJESİ :  Digital arşiv projesinin de  devreye girmesi ile birlikte scannerden çekilip şahıs bilgileri girilen dosyaların hem yeni işleme başlayan Digital arşivde hem de eski fiş tetkik projesinden fiş tetkiklerinin yapılmasını sağlar.

DİGİTAL ARŞİV PROJESİ : Emniyet Genel Müdürlüğü Arşiv ve Dökümantasyon Dairesi Başkanlığına ait mahzenlerde arşivlenen dosyalar scanner’dan taranarak gerekli bilgilerinin girildikten sonra bu dosyaların artık mahzenlerden alınması yerine Polnet ortamında bilgisayardan incelenebilmesini hedefler.

DETAYLI SORGULAR PROJESİ : Proje içerisinde yer alan rutin sorgulardan ayrı olarak çapraz sorgulama ve eksik bilgilerden sorgulama yapabilmeye müsait projedir.

ŞAHIS BİLGİLERİ : Polnet veri tabanına tüm şahıs bilgilerinin kaydedildiği projedir.

PERSONEL BİLGİLERİ : Yetkisiz erişimleri önleme ve kullanıcı kod – şifre takibinin sağlıklı bir şekilde takibi için Personel bilgilerinin tutulduğu projedir.

Emniyet Bilgi sistemleri  İstatistik Programları ve Analiz Programları hazırlanarak kullanıma sunulmuştur. İstatistik Programları tarih, olay, şahıs, eşya, yer yada daha geniş, çapraz boyutlarda birden fazla değeri karşılaştırarak analiz yapmayı sağlayacak şekilde dizayn edilmiştir. Bu oluşturulan istatistiki yapı Karar Destek Sisteminin temel altyapısıdır. 

 

POLNET Üzerinde 1 günde ortalama yapılan işlemler;

 

Sorgulama                               2.100.000

Kayıt İşlemleri                 400.000

Toplam……………………………..2.500.000

 

Bu rakamlar her gün değişiklik göstermekte yukarı doğru artış izlemektedir.

 

POLNET Bilgi Sistemi çalışmaya başladıktan sonra veri tabanında toplanan bilgilerin miktarı ise;

 

GERÇEK ŞAHIS KİMLİK BİLGİSİ                              34.894.483

ADRES BİLGİSİ                                                       33.872.345

SÜRÜCÜ BELGESİ                                                 14.568.212

CEZA KAYDI                                                           15.203.973

PASAPORT                                                            10.042.923

TÜZEL KİŞİLİK                                                        1.036.683

SİLAH RUHSAT                                                          333.033

YABANCI ŞAHIS BİLGİSİ                                             319.097

 

Burada verilen rakamlar değişiklik gösterecektir.

1992 yılından günümüze kadar hudut kapılarımızda giriş-çıkış yapan yolcularımızın kayıtları canlı ortamda tutulmakta ve bu bilgilere istenildiği anda birimlerimiz tarafından erişilerek kullanılmaktadır.

 

            220.555.825 kişi mevcut olup rakamlar değişmektedir.

 

POLNET’ in işlevi ile ilgili bir başka örnek olarak ta veri tabanında kayıtlı tescilli araçların yaşlarına göre listesi verilebilir;

 

                        1-3 YAŞ                     1.974.498

                        4-5 YAŞ                     1.275.590

                        6-10 YAŞ                   2.617.573

                        10 YAŞ ÜZERİ           2.832.158

                        TOPLAM                   8.699.819

 

Dedektiflik sorguları olarak adlandırdığımız her türlü çapraz sorgular ile veritabanında kayıtlı bilgilerden faydalanılarak küçük bir ip ucundan sonuca gidilebilmektedir.

Olaya karışan silahın bilgisi sisteme girilirken eğer silah ruhsatlı ise kime ait olduğu belirlenebilmektedir. Tek bir şahıstan yakınlarına çevresindekiler onların kayıtlı bütün bilgilerine çok kısa sürelerde ulaşılabilmektedir.

İstatistiki bilgiler istenilen her düzeyde ve teşkilatın seyrine yön verecek şekilde alınabilmektedir.

Olaya veya bir kazaya karışan araçların tek rakamdan veya tek harften bütüne gidilerek sahiplerinin bulunması, online sorgu ile seyir halindeyken ekiplere bildirilerek yakalanması sağlanabilmektedir.

Elektronik posta hizmetleri ile teleks ile fax hizmetleri Polnet üzerinden sağlanılmaktadır.

Bilgi, kağıt arşivlerden elktronik ortamlara aktarılarak polisin suçu önlemede, suçluyu yakalamada eldeki her bilgiyi kullanma imkanı sağlanmakta, tozlu raflar, dosyalar arasında uzun zaman harcanması önlenmiş olmaktadır.

Oluşturulan Polnet portali ile teşkilat mensupları, mevzuat değişikliği, genelge ve emirleri anında öğrenme imkanına kavuşmuştur.

POLLNET İle Vatandaşımıza Ve Teşkilatımıza Kazandırdıklarımız ;

–         İşlem kuyrukları ortadan kalkmış,

–         Pasaport, ehliyet, ruhsat gibi belgeler zamanında vatandaşlarımıza verilebilmekte,

–         Vatandaşımız Poliste yapacağı işlemler ile ilgili bilgiyi, internet kullanarak öğrenebilmekte pasaport, ruhsat ve ehliyet gibi benzeri işlemlerin müracaatları internet üzerinden yapılabilmekte,

–         Şahısların bilgilerine anında ulaşabilme ve bu sayede vatandaşımızın gereksiz mağduriyeti önlenmekte,

–         Araçların kontrollleri mobil olarak yapılabildiğinden çalıntı araçların bulunması kolaylaşmış,

–         Bilgiye erişim hızlandığından suçlular daha çabuk yakalanabilmekte,

–         Teşkilatımız içi evrak akışı, elektronik ortama aktarılmış, evrak akışı hızlandırılmış yazı bekleme bürokrasisi azaltılmış,

–         Teşkilat mensuplarımıza intranet üzerinden eğitim olanağı sağlanmış,

–         Hizmet kalitesi yükselmiş, personel daha etkin ve verimli kullanılabilir hale gelmiş,

–         Vatandaşın polise olan güven duygusu artmıştır.

 

EBS çalışmaları dışında lokal bazda çalışabilecek ofis otomasyonu olarak adlandırılan birimlerin iç işlemlerini hızlandırmak, zaman ve personel tasarrufu sağlayacak Personel, AKKM, AKKM Asayiş, Bordro2001, EKKM, EKKM İstatistik,GBT-İnfaz, Hukuk İşleri, Depo, İkmal Bakım, Fabrika Kademeler, Kantin, Karakol,Kimlik Bildirme, Ziyaretçi, Emekli Sandığı, Haberleşme, Sağlık Dairesi Hasta Otomasyonu, Güvenlik Soruşturmaları, Bülten Programı, Şehit Aileleri Programı, Arşiv Dairesi için; Mikro Film, Giden-Gelen Evrak, Şahıs-Eser-olay, Digital Arşiv son olarak da Dosya Arşivi projeleri hazırlanmıştır.

2004 yılında, 710 İlçe ve 1350 polis merkezi sisteme dahil edilecek ve ortak bilgi sisteminden yararlanacaktır. İlçeler ve polis merkezleri Polnet Bilgi Sistemine dahil olduktan sonra planlanan yapının yüzde doksanı bitmiş olacaktır. Bundan sonraki aşamada, Polnet’in gitmesi gereken nokta mobil olarak TransPol’ün yaygınlaştırılmasıdır.

Polnet bütün kamu kuruluşları ile entegre olabilecek şekilde planlanmış ve bu entegreye hazırdır.

Daire Başkanlığımız teknolojiyi yakından takip ederek tüm teşkilata, en iyi hizmeti vermeyi planlayarak vatandaşımıza en kısa sürede en verimli hizmeti götürmeyi hedeflemektedir.

 

 

 

 

 



[*] 1.Sınıf Emniyet Müdürü, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı