Amerika Birleşik Devletlerinde Uyuşturucudan Elde Edilen Gelirlere El Konulması (Drug-Related Asset Forfeiture In America)

Hakkı Tuncer

Emniyet Amiri

Kuzey Texas Universitesi

A.B.D.

Federal Narkotik Yasalarına gore, Amerika Birlesik Devletlerinde iki tür uygulama bulunuyor:1-Criminal Fofeiture, 2-Civil Forfeiture.

1–Criminal Fofeiture:Bu tür uygulamalar ceza kovuşturmasına esas olan sanık ve/veya sanıklara karşı yürütülen uygulamalardır. Uygulama 1970 yılında çıkartılan ve organize suçlarla mucadelede etkili önlemler almayı hedefleyen iki yasaya dayanmaktadır: “Rackeeter Influence & Corrupt Organizations (RICO)”, ve “Continuing Criminal Enterprise (CCE)” yasaları.

Ayrıca, 1984 yılında “Comprehensive Crime Control Act of 1984 (CCCA)” isimli yasa ve 1986 yılında da “Anti-Drug Abuse Act of 1986” isimli yasalar çıkarılmıştır. Bu yasalar kolluk kuvvetlerinin gücünü daha da arttırmış, yalnız uyusturucu değil kara paranın aklanması suçlarını da kapsamıştır.

“Comprehensive Crime Control Act of 1984 (CCCA)” isimli yasanın bir parçası olarak yürürlüğe giren “Comprehensive Forfeiture Act (CFA)” yasası criminal forfeiture uygulamalarına daha da güç kazandırmıştır. Şöyle ki, bu yasa ile “Department of Justice Assets Forfeiture Fund (AFF)” adında suçtan elde edilen gelirlerin toplandığı bir “fon” oluşturulmuştur. Ayrıca, yine bu yasal düzenleme sonucunda “Equitable Sharing Program” , yani elde edilen gelirlerin uygulamaya katılan eyalet ve yerel bölge polisleri ile eşit olarak paylaşımını ve muhbirlere nakit ödül ödenmesini düzenleyen bir program uygulamaya konulmuştur.    

2–Civil Forfeiture:Bu tür uygulamalar direkt olarak ceza olarak el konulacak olan mülke yönelik olmaktadır ve insan haklarının ihlali nedeniyle ağır bir şekilde eleştirilmektedir. Çünkü geçen yıl yapılan düzenlemeye kadar, kolluk kuvvetleri sadece “makul şüphe”ye (probable cause) dayalı olarak kişilerin mal varlıklarına (nakit para, otomobil, ev, arsa, hatta uçak) el koyabiliyorlardı.

Yasanın asıl amacı uyuşturucu şebekelerinin mal varlıklarına el konulması ve şebeke ele başlarının ele geçirilmesi olmasına rağmen, 1984 yılındaki düzenleme “The Crime Control Act of 1984” ile elde edilen gelirlerin kolluk kuvvetlerince paylaşılabilmesi nedeniyle hedeften şaşılarak masum insanların mağdur olduğu dile getirilmiştir.

Nitekim, polis uyuşturucu ile mücadele yerine, bütçelerine katkı sağlayabilecek nitelikte olaylara yönlenmiştir. Kendisini savunamayacak kişiler (içiciler, mahkeme masraflarını karşılayamayacağından el konulan parasını geri almaya çalışmayacak kişiler), çok az miktarda uyuşturucu olsa bile elde edilecek gelirin çok olduğu (pahalı bir arabanın içinde çok az miktarda uyuşturucu veya lüks bir evin bir bölümünde içilmek amacıyla bulundurulan az miktarda uyuşturucu gibi) olaylara yönelmiştir. Amaç uyuşturucu ile mücadele olmaktan çıkmış, mümkün olduğunca çok “gelir” elde etmek olmuştur.

Bu nedenle, yapılan eleştirilerin ve haksız uygulamaların  önüne geçilebilmesi amacıyla, “Civil Asset Forfeiture Reform Act” isimli yasa 25 Nisan 2000 tarihinde yürürlüğe girmistir. Bu yasa mal varlıklarına karşı yürütülen “sivil” davalar ile el konulma uygulamalarına bir takım kısıtlamalar getirmiştir. Buna göre, kolluk kuvvetlerinin bir mal varlığına el koyabilmeleri için, önceden olduğu gibi yalnızca “makul şüphe” yeterli olamamakta, “mal”ın suç ile bağlantılı olduğuna dair kanıt gerekmektedir. 

Amerika Birleşik Devletlerinde, suçtan elde edilen gelirlere el konulması ve bu gelirlerin kolluk kuvvetlerince gerek kendilerini geliştirmelerinde, gerekse muhbir kullanımında kullanmalarının suçla mücadelede önemli rol oynadığı değerlendirilmektedir.

Kaynak

Blumenson, E. and Nilsen, E. (1998). The drug war’s hidden economic agenda. Nation. [Online]. Available: http://www.texshare.edu/ovidwed/ovidweb

Cassidy, P. (1993). Without due process. The Progressive. [Online]. Available: http://www.texshare.edu/ovidwed/ovidweb…

Goldsmith, M. & Lenck, W. (1990). Asset forfeiture: Protection of third-party rights. Asset forfeiture series #12.Washington, DC: U.S. Bureau of Justice Assistance.

Richfield, P. (2000). Forfeiture reforms signed into law. Business & Commercial Aviation, Jun2000, Vol.86 issue 6, p35, 4/9 p. Online]. Available: http://ehostvgw21.epnet.com

Warchol, Greg L., Payne, Dennis M & Johnson, Brian R. (1999). Federal forfeiture: Law, policy and practice. Justice Professional, Apr99, Vol.11 Issue 4, p403, 22p. Online]. Available: http://ehostvgw21.epnet.com