Üst Menu
Search
Generic filters

Ana Menu

SINIRAŞAN SUÇLARLA MÜCADELEDE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ


Coşkun HAYAL

       1. Sınıf Emniyet Müdürü

          KOM Daire Başkanı

A. Global bir Tehdit; Örgütlü Suçluluk

Küreselleşme, ekonomik anlamda birtakım olumlu sonuçların yanında bazı olumsuzlukları da beraberinde getirmiştir. Bunların başında, suç faaliyetlerinin ulusal sınırları aşması ve teknolojinin kötüye kullanımı gelmektedir. Örneğin global ekonomik faaliyetler, yasadışı işlemleri, ürünleri ve hareketleri yasal işlemler, ürünler ve hareketler içine gizlemeye imkan vermekte, suç örgütleri internet de dahil olmak üzere çağın tüm ileri iletişim vasıtalarından yararlanabilmektedir. 

Toplumun barış ve sükununu esaslı biçimde ihlal etmekte olan ulusal ve uluslararası bağlantılı özellikle uyuşturucu ve psikotrop maddeler, mali suçlar ile silah kaçakçılığı başta olmak üzere, yüksek kazanç sağlayan ve genelde organizasyon meydana getirmek suretiyle işlenen bu tip suç faaliyetleri, kamu otoritesini çok yakından meşgul etmekte ve ülkelerin güvenlik iç politikalarının yanında, dış politikalarında da önemli bir gündem maddesini teşkil etmektedir. 

B. Uluslararası İşbirliği

Örgütlü suçlara karşı ulusal düzeyde sürdürülen kararlı mücadelenin, uluslararası işbirliği ile tamamlanması zorunluluğu vardır. Başarı isteniyorsa, uluslar; organize suç örgütlerinin kendi aralarında oluşturduğu işbirliğinden daha geniş ve daha kapsamlı bir birlikteliğe gitmelidirler.

Örgütlü suçlarla mücadelede edindiği tecrübe birikimini talep eden tüm ülkelerce paylaşmakta olan Türkiye, sınıraşan suçlara karşı uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi amacını taşıyan her türlü girişime destek vermektedir. Ülkemiz, ortak mücadele kapsamında diğer ülkelerle olan işbirliğini arttırırken bunun yanında ilgili uluslararası kuruluşlarla olan mevcut ilişkilerini de daha da güçlendirmektedir.

I. Uluslararası Kuruluşlar

Türkiye, sınıraşan suç ve suç örgütleriyle daha etkin mücadele edebilmek amacıyla birçok bölgesel ve uluslararası organizasyonun faaliyeti içerisinde yer almaktadır.

Sınıraşan suçlarla mücadele amacıyla kurulu bulunan yahut temel hedeflerinden birisi suça karşı bölgesel işbirliğini tesis etmek olan bu uluslararası ve bölgesel kuruluşlardan öncelikle vurgulanması gerekenler şunlardır:

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), BM Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP), Uluslararası Suç Önleme Merkezi, Uyuşturucu Maddeler Komisyonu (UMK), Orta ve Yakın Doğu Yasadışı Uyuşturucu Trafiği ve İlgili Konular Alt Komisyonu (OYUTAK), Uyuşturucu Madde Kaçakçılığıyla Mücadele Eden Ulusal Kuruluş Bölüm Başkanları (HONLEA) ve Suçun Önlenmesi ve Ceza Adalet Komisyonu (SÖCAK) gibi Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren kuruluşlar ile, Avrupa Konseyi, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ), Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT), Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi (SECI), İnterpol, Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB), POMPİDOU Grubu, Polisin Eğitimi Enstitüsü (PFI), Güneydoğu Çalışma Grubu (AG Südost), Budapeşte Uzmanlar Grubu, Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ve Japonya Uluslararası İşbirliği Kuruluşu (JICA).

Güneydoğu Avrupa’da uyuşturucu kaçakçılığı, terörizm ve sınır aşan suçların diğer türleriyle mücadele eden kanun uygulayıcı birimler arasındaki işbirliğini arttırmak amacıyla 2000 yılında, Romanya/Bükreş’te kurulan SECI Sınıraşan Suçlarla Mücadele Bölgesel Merkezi’nin Müdürlüğü görevine bir Türk Polis Müdürü seçilmiştir.

Ayrıca, Emekli Büyükelçi Nüzhet KANDEMİR, dünya ölçüsünde uyuşturucu denetimini sağlamakla görevli Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu’nun (INCB) 13 üyesinden biri olarak görev yapmaktadır.

Buna ek olarak Türkiye, Birleşmiş Milletler sistemi içinde, uyuşturucu ile ilgili sorunların çözümüne yönelik politikalar üreten bir merkez olan Uyuşturucu Maddeler Komisyonu’nun (UMK) 1 Ocak 2002 – 31 Aralık 2005 dönemindeki çalışmalarını üye olarak sürdürmektedir.

Avrupa Birliği ile entegrasyon çerçevesinde yapılan gayretlere baktığımızda ise, bu kapsamda, sınıraşan suçlarla mücadele amaçlı çeşitli projeler de dahil olmak üzere birçok çalışmanın yürütüldüğü görülmektedir. Avrupa Birliği tarafından madde kullanımı, bağımlılığı ve sonuçları hakkında karşılaştırılabilir, güvenilir ve objektif bilgi toplanması, analizi ve kullanımı amacıyla 1993 yılında kurulan Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi’ne (EMCDDA) Türkiye Ulusal İrtibat Noktası olarak, Türkiye – BM işbirliği ile Haziran 2000’de faaliyete geçen Türkiye Uyuşturucu ve Organize Suçlarla Mücadele Akademisi (TADOC) tayin edilmiştir. Bilindiği gibi, kuruluşundan günümüze TADOC’ta ulusal ve uluslararası birçok eğitim programı uygulanmış ve uygulanmaya devam etmektedir. Diğer taraftan, Europol ile Genel Müdürlüğümüz arasında teknik işbirliği anlaşmasının imzalanmasına yönelik çalışmalar halen sürmektedir.

II. Güvenlik İşbirliği Metinleri ve Uluslararası Sözleşmeler

Ülkelerin suça karşı yürüttükleri işbirliği faaliyetlerine yön veren güvenlik işbirliği metinlerinin, mücadelede ilgili uluslararası sözleşmelerin yanında önemli bir hukuki temel oluşturduğu herkesçe bilinmektedir. BM’nin uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı ve arzıyla mücadele amaçlı 1961, 1971 ve 1988 tarihli üç ana sözleşmesine taraf olan Türkiye, hali hazırda 61 ülkeyle güvenlik işbirliği metinleri imzalamış bulunmaktadır.

Birleşmiş Milletler’in en kapsamlı konvansiyonu olan ve Aralık 2000’de 124 ülke tarafından aynı anda imzalanan BM Sınıraşan Suçlarla Mücadele Sözleşmesi (United Nations Convention against Transnational Organized Crime) ve bu Sözleşmeyi tamamlayıcı nitelikte olan 3 Protokol’ün imzaya hazır hale getirilmesi sürecine ve halen müzakereleri devam eden BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi çalışmalarına şu ana kadar Dairemiz tarafından aktif bir katılım sağlanmış bulunmaktadır.

III. İrtibat Görevlileri

Uluslararası  işbirliğinin diğer bir somut yansıması da ülkelerin karşılıklı olarak atadıkları irtibat görevlileridir. Bu yöntem, uyuşturucu ve diğer örgütlü suçlarla mücadelede kullanılan en etkin tedbirlerden birisidir. Zira, gizlilik ve çabukluğu gerektiren polisiye alanda ülkelerin karşılıklı yapacakları doğrudan işbirliğinde irtibat görevlisinin önemi büyüktür.

Türkiye imzaladığı güvenlik işbirliği metinleri çerçevesinde, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinden uyuşturucu irtibat görevlileri atamaktadır. Yine aynı kapsamda diğer bazı ülkeler de ülkemizde irtibat görevlisi bulundurmaktadır.

Bu gibi örnekler, ülkemizin sınıraşan suçlarla mücadeledeki kararlılığını ve sağlamış olduğu uluslararası işbirliğini göstermesi açısından son derece önemlidir.