POLİS VE E-EĞİTİM
Burhan OFLAZ[*] |
Dünyada yükselen değer olarak Emniyet Teşkilatlarının iş ve işlemleri hizmet olarak nitelendirilmektedir. Önceden Polis Güçleri, Emniyet Kuvvetleri gibi tanımlamalar yapılmakta ve yaptırım gücü ön planda tutulmakta iken artık Emniyet Hizmetleri Teşkilatı, Güvenlik Servisleri gibi nitelendirmeler tercih edilerek tüm dünyadaki polis teşkilatlarının kendi ülkelerindeki insanlara hizmet ürettikleri ve sundukları yönündeki anlayış daha kabul görmektedir.
Bu anlayıştan yola çıkarak, ülkemizde, insanlara güvenlik hizmeti üreten bir kurum olan teşkilatımız mensuplarının, dünyadaki gelişmeleri zamanında ve sürekli olarak takip etmeleri ve bu çerçevede ürettiği hizmetin kalitesini, niteliğini ve üretim sürecini yenilemelidir. Bunun da tek yolu vardır: Hizmet İçi Eğitim.
a. Genel Olarak Hizmet İçi Eğitim.:
Emniyet Teşkilatı, Mensuplarını 21.YY’a ve Türkiye’nin gelecek politikaları arasında önemli bir yer tutan AB üyeliği bağlamında Halkına yaraşır bir şekilde hizmet üreten bir kurum haline getirmek için her türlü imkanını seferber etmekte, hiçbir fedakarlıktan kaçınmamaktadır.
Bu çabaların içinde Personelin Hizmet içi Eğitimi şüphesiz en önemli yeri almaktadır. Bugün itibariyle her İl Emniyet Müdürlüğünde 15 gün süreli 2 dönem halinde rutin Hizmet içi Eğitimler yapılmaktadır. Bu eğitimler için ekstra hiç bir masraf yapılmasa bile 15 gün süreyle bu personelden hizmet alınamadığına göre personel başına üretilen hizmet yönünden bu eğitimin maliyeti 350 Milyon TL. civarındadır. Yıl içinde personelin %20’sine bu şekilde eğitim verildiği göz önünde bulundurulduğunda ülke genelinde 4000 civarında personelin rutin Hizmet İçi Eğitimden geçirilmesi demektir. Bunun ise yıllık hizmet maliyeti 1 trilyon 400 milyar TL.’dir.
Ayrıca bunun yanı sıra Eğitim Daire Başkanlığının yıllık Hizmet içi Eğitim Planlarına göre ise 2003 yılı içerisinde 289 organizasyonda 786 grup halinde yaklaşık 12.000 amir 19.000 memur olmak üzere 31.000 personele toplam 9.000 gün süren eğitim verilmesinin planlandığı görülmektedir. Bunun sadece harcırah açısından mali profili ise yaklaşık 4 trilyon TL.’dir. Bunun yanı sıra teknik ve eğitim materyalleri maliyeti ile personelin yol, konaklama, ulaşım sıkıntıları, ailesinden, işinden uzak kalması ile ilgili sorunları vb. gibi hesaplanamayan faktörleri de eklemek gerekir.
b. Bilgi İşlem Alanında Hizmet İçi Eğitim.:
Bir elma ile bir portakala sahip olan iki insan, bunları birbirlerine verdiklerinde her ikisinin de yine bir elma ve bir portakalı olur. Fakat ayrı konularda birer Bilgisi olan iki insan, bunları birbirlerine verdiklerinde her iki insanın da iki bilgisi olur.
Bilginin, dijital evrim geçiren dünyamızda en önemli güç, silah ve zenginlik olduğu inkar edilemez, reddedilemez bir gerçektir. Bilginin önemini ve gücünü en iyi kavrayan topluluk da bilişim topluluğudur.
Teşkilatımızda Bilgi İşlemci arkadaşlar Emniyet Hizmetlerindeki Bilişim Topluğunu meydana getirir. Genel olarak Bilişim Topluluğunun en karakteristik özelliği, asla bilgiye doymazlar, bilgiye bir çocuğun çikolataya baktığı gibi bakarlar. Bu nedenle bilgi alabileceği bir kaynak tespit ettiği zaman da doyana kadar peşini bırakmazlar. Bilgi almak için sarf ettiği çabadan dolayı, çok enerji harcadığı için ve paylaşmayı sevdiği için sahip olduğu bilgi hakkında da çok cimri davranmaz. Çoğunlukla kendisinden bilgi ve tecrübesini isteyenle paylaşmaktan mutluluk duyar. Bu nedenle internette web sayfaları ve forum sayfaları oluşturarak bilgilerini paylaşırlar.
Sözü Teşkilatımıza getirecek olursak, Bilişim Eğitimi alanında bakalım hangi başarılara imza atılmış:
EGM imkanları en iyi şekilde değerlendirilerek 1998 yılından itibaren 21 Polis Okulu, 4 Polis Akademisi, 2 Polis Koleji ve 5 Bölge Merkezi olmak üzere 32 bilgisayar sınıfı oluşturulmuş, birimlerimizin kendi imkanları ile oluşturdukları sınıflarla birlikte bu sayı 40’ı aşmıştır. Bu sınıflarda aynı anda 750’den fazla personel ve öğrenci bilişim eğitimi alabilmektedir. Bu sınıfların her birinin ortalama maliyetinin 40 Milyar olduğu düşünüldüğünde 1 trilyon 600 milyar gibi bir rakam ortaya çıkmaktadır.
Bunun yanında günümüze kadar EGM Bilgi İşlem Daire Başkanlığında görev yapan 1045 personele özel amaçlı olarak eğitimler aldırılmıştır. Bunların her birinin piyasa değeri 1.000 ile 5.000 ABD$ civarında ifade edilen eğitimler olduğu bilinmektedir. Bu eğitimler Teşkilatımızın geleceğini şekillendirecek, geleceğimize yön verecek personele aldırılmıştır. PolNet ile birlikte de bu eğitimlerin meyvesi toplanmaya başlanmıştır. Ancak yine teşkilatımızın geleceği düşünülerek bu değerli bilgiler insanların hafızalarına terk edilmemeli, mutlaka dijital ortamlara aktarılmalı ve diğer bilgi işlemci arkadaşların istifadesine sunulmalıdır.
c. Yerel Durum Tespiti, İmkan ve Kapasite Analizi:
(2003 Yılında Ardahan Görevimde)
Ardahan ili, Ankara iline 18 saat mesafede ve 1050 km. karayolu ile bağlı, Doğu Anadolu Bölgesinin 17.000 nüfuslu, okur-yazarlık oranı %84 civarında olan fakat ekonomisi çoğunlukla tarım ve hayvancılığa dayalı, gelir düzeyi düşük halk kitlesinden müteşekkildir. İlimiz Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce her yıl 400 kişiye Bilgisayar Eğitimi verilmesine rağmen il merkezinde 2’si oyun amaçlı 3, ilçelerinde de 2 olmak üzere il genelinde toplam sadece 5 internet cafe mevcuttur. TNET’ten alınan bilgilere göre, ilimizde 220 kişisel (ağırlık olarak Kamu Personeli) ve 20 Kamu Kurumu internet abonesidir. Müdürlüğümüz personeli tarafından hazırlanan Web Sayfamıza çok düşük oranda ziyaretlerin olması, internet cafelerin müdavimlerinin başka alanlara ilgi gösterdiğinin bir kanıtı olarak değerlendirilebilir.
Ayrıca İl Emniyet Müdürlüğümüzce 2002 yılında 27, 2003 yılı Haziran itibariyle 25 personel çeşitli bilişim eğitimlerinden geçirilmiş, yaptığımız bir anket çalışmasına göre de merkezde görevli 366 personelimizden 200’ü bilgisayar kullanabilmektedir. 2002 yılında çeşitli kurs ve seminerler için ödenen harcırah tutarının yaklaşık 7 Milyar TL. olduğu tespit edilmiştir.
d. Sorun Tespiti ve Çözüm Önerileri:
Emniyet Teşkilatının gerek direk olarak ve gerekse de dolaylı olarak halkımıza hizmet üreten alanların her birinde maddi bedeli milyarlarca lirayı bulan eğitim yatırımları ve harcamaları yaptığını ifade etmiştim. Acaba Polisin Hizmet içi eğitimi için yapılan tüm bu harcamalar ve yatırımlar gereksiz midir? Elbette ki değil. Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik durum hepimizin bilgisi dahilindedir. Bu halde dahi Emniyet Hizmetlerinden kesinlikle rasgele tasarruf yapılamamalı, tasarruf yapılabilecek kalemler mutlaka itina ile seçilmelidir. Aksi halde emniyet hizmeti üretilemez veya kalitesiz, güvenilemez bir emniyet hizmeti üretir duruma gelinebilir. Zaten eğitimsiz bir emniyet personeli ile de ancak kalitesiz bir emniyet hizmeti üretebilir. O halde eğitim için yapılan yatırım ve harcamalar hiçbir zaman gereksiz olarak görülmemelidir. Peki ama bu harcamaları minimuma indirme imkanı yok mudur? Şimdi buna ilişkin önerilerimizi arz ediyorum.
ÖNERİLER ve AÇIKLAMALARI:
v İlk Önerimiz İnteraktif Multimedia ortamlarında öğrenmenin %90, tartışma ortamında öğrenmenin %70 olması nedeniyle Video Konferans sistemi üzerine olacaktır. Emniyet Teşkilatında Hizmet İçi Eğitimin Geliştirilmesi, Yaygınlaştırılması ve kalıcı Tasarruf Sağlanması yönünde Daire Başkanlığımızın da Polnet üzerinden Eğitime önem verdiğini ve hedefleri arasında bulunduğunu geçen yıl düzenlenen Bilişim Toplantısı vasıtasıyla biliyoruz. Bu amaçla TransPol alt yapısını kullanarak kaliteli bir video konferans sistemi ve Bilgisayar sınıfı bulunmayan illere ve hatta ilçelere bilgisayar sınıfları kurulmalıdır. Bu düşünce ilk bakışta çok masraflı gibi görünmektedir. Fakat 20`kişilik mükemmel bir bilgisayar sınıfının yaklaşık 40 milyara mal olduğu düşünülünce bilgisayar sınıfı bulunmayan 40 civarında Űl Emniyet Müdürlüğüne Bilgisayar sınıfı kurulmasının maliyeti sadece 1.5 trilyon tutarken, 2003 yılında yapılması planlanan hizmet içi eğitimlerin sadece harcırah giderlerinin yaklaşık 4 trilyon lira olduğu unutulmamalıdır. Bu açıdan bakınca bu önerinin ne kadar tasarruflu olduğu görülebilir.
Bu öneri aynı zamanda alınan eğitimin kalitesini de artıracaktır. Örneğin; bazı hukuki konularda engin bilgisine müracaat etmek üzere sayın Yenisey hocamızı bazı Emniyet Müdürlüklerimiz davet ederek, bilgi ve tecrübesinden istifade ettiler. Fakat bir Ardahan Emniyet Müdürlüğü için coğrafi şartlar, maddi ve personel durumları gibi gerekçelerle böyle bir organizasyonun gerçekleşme imkanı çok zordur. Fakat söz konusu video konferans sistemi kurulduğunda, eş zamanlı olarak tüm Emniyet Personeli bu konferansı izleyip hocamızın bilgisinden faydalanabilecektir. Şu anda yürütülmekte olan Bölgesel Eğitim Sistemi yaklaşımı ancak temel eğitimlerde faydalı olabilmekte bunun dışındaki eğitimlerde, eğiticilerin oldukça yetersiz kaldığı, pek çok sorunun cevaplanamadığı görülmektedir.
Bilgi İşlem Eğitimine yönelik olarak özellikle Bilgi İşlem Daire Başkanlığındaki Personele özel olarak aldırılan pahalı eğitimlerden tüm Bilgi İşlemci Personelin aynı anda faydalanması ve aynı zamanda da dijital ortamlarda saklanarak gerektiğinde yeniden kullanılması sağlanmış olacaktır. Tüm Bilgi İşlemci Personelin aynı anda ve oranda yetiştirilmesi Teşkilatımızdaki yetişmiş personelin kurum değişiklikleri ile başka kurumlara gitmesi neticesi ortaya çıkan ihtiyacın daha kısa zamanda ve az maliyetle giderilmesini de sağlayacaktır.
v Video Konferans Sistemi kuruluncaya kadar geçecek olan dönem içerisinde bu sistemden beklenen faydanın göz ardı edilmesini önlemek amacıyla; ders, kurs vb. görsel eğitim materyalleri dijital ortamlara aktarılarak, Cd’lere çekilerek Polnet’ten kullanıcılarımızın, Bilgi İşlemcilerimizin istifadesine sunulmalıdır.
v Diğer önerimiz ise İnternet ortamında sıkça kullanılan forum alanlarının Polnet’te oluşturulmasıdır. Bu amaçla EGM Web Server’ında Forum Sayfaları oluşturulabilir. Her Personel Polnet hesabı ile bu forumun ilgili konularında hem bilgi alabilir, hem de bilgilerini başkaları ile paylaşabilir. Bu paylaşım ortamı Polnet’te oluşturulabilecek en etkin ve kalıcı hizmet içi eğitim ortamı olacaktır. Bu ortam, herkesin bildiği, güvendiği ve rağbet gösterdiği bir nokta olması dolayısıyla mutlaka EGM web Server’ında oluşturulmalı, buradan yönetilmelidir. Ancak, bazı Emniyet Müdürlüklerimizin hazırladıkları sayfalarda tonlarca eğlence materyali, mp3, karikatür hatta chat ortamları bulunması, foruma olan ilgiyi baltalayacaktır. Bu nedenle Emniyet Müdürlüklerimizin mutlaka kendi web sayfalarına bir çeki düzen vermesi gereklidir. Bu öneri ile EGM’nden bağımsız bir eğitim platformu oluşturulacağı ve çok faydalar elde edileceği mutlaka değerlendirilmelidir.
Bunun yanı sıra Daire Başkanlığımızın ve personelinin almış oldukları özel eğitimlere ilişkin olarak, bu eğitimlerin görüntü veya ses kayıtlarının hazırlanarak bunların Polnet’ten paylaştırılmasını, buna destek olarak bu personele eğitimleri esnasında verilen dokümanlarla eğitim sonrası kendi hazırlayacakları ders notlarının da Polnet’ten yayınlanmasını ve diğer bilgi işlemcilerle paylaşmalarını sağlayacak Web sayfası alt yapısının oluşturulması gereklidir.
Uzun vadede teşkilatımızın sorunlarının çözümünün yerel imkan ve kabiliyetler ile gerçekleştirilmesini sağlayabilmek için, genel personel eğitiminde benimsenen ECDL modeli gibi, Bilgi İşlem Personeline de kurumsal bazda MCSE Sertifikaları veya Cisco eğitimlerinin aldırılması yönünde çalışmalara başlanmalıdır. Bu tarz eğitimler için gerekli ortamın oluşturulması, kendini yetiştirmek isteyen personele imkan sağlayacaktır.
Önerilerimizde bahsettiğimiz söz konusu ortamların oluşturulması Bilgi İşlem Personeli arasında eğitimde fırsat eşitliğini sağlayacaktır. Her birimizin sahip olduğu görev yeri, sosyo ekonomik, coğrafi, eğitim farkından doğan eşitsizlikler minimum düzeye indirilmiş ve Türkiye’nin her sathındaki personelimizin ayağına en nitelikli eğitim ve eğitici götürülmüş olacaktır. Bu takdirde kendini belli bir konuda uzmanlaştırmak isteyen bilgi işlemci personel için gereken tek şey Polnet’ten veya video konferans yoluyla bilginin kaynağına erişmek ve çalışmak olacaktır. Teşkilatımızın yetişmiş personel açığı yaşama riskini azaltma yönünde olumlu katkıları olacaktır.
Tüm Teşkilat mensuplarımıza ve dünya insanlarına mutlu huzurlu ve bilgili yarınlar dileğiyle saygılarımı arz ediyorum.
Referanslar / Kaynaklar:
1- 1.Polis Bilişim Toplantısı 2002 Raporu. Ankara
2- Eğitim Daire Başkanlığı, Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Eğitim Şube Müd. Verileri
3- ABD Drexel Üniversitesi Mühendislik öğrencileri için geliştirilmiş bir eğitim tecrübesi, E4 Projesi 1988- 1997 dönemi sonuçları