İdari ve Mali İşler Semineri

 Süleyman TURŞUCU

 1.Sınıf Emniyet Müdürü

 İdari ve Mali İşler Daire Başkanı

        Destek hizmetlerinin zamanında, eksiksiz ve aksatılmadan yürütülmesi Emniyet Teşkilatının başarılı hizmetlerinin devam etmesini sağlayacaktır.

      Düzenlenen seminerde, Taşra Teşkilatının Merkezden beklentilerini öğrenme ve geçen yılki başarılı uygulamaları ile tasarruf önlemlerini en iyi şekilde uygulayan mensuplarımızın önerilerini değerlendirme imkanına sahip olacağız.

        Bu seminerde ayrıca, uygun bütçe planlaması ile doğru ve isabetli uygulama yöntemlerini ve uzmanlaşmanın yararlarını izah etmeye çalışacağız.

         2003 yılında Teşkilatımızın ihtiyaç duyduğu önemli ve öncelikli yatırımların  aksatılmadan nasıl yerine getirileceğini birlikte tartışacağız. Ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntılar, uzmanlığa dayalı bilimsel çalışma ile her şeyin artık daha iyi yapılabileceğini öğretmiştir.

      Ülkemizin son iki yılda yaşadığı ekonomik kriz nedeniyle kamu harcamalarında tasarrufa gidilmektedir.Yatırımların doğru planlanması, ülke geleceği için hayati önem arz  etmektedir. Kamu kaynaklarının kullanımında, Emniyet Genel Müdürlüğü Bütçesinin önemli payı bulunduğu gerçeğinden hareketle bütçenin hazırlanmasında; önem ve önceliklerin tespit edilmesi ile ilgili olarak düzenlenen bu seminer hakkında bilgi vermek istiyorum.

        Bilindiği gibi lojistik hizmetleri genel anlamda; Bütçe, satın alma, depolama ve onarım hizmetlerini kapsar. Bu hizmetlerden bütçe işlemlerini yerine getiren İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığımız 15 Kasım 1984 tarih ve 3046 Sayılı Bakanlıkların Kuruluşu ve Görevleri Hakkındaki Kanuna göre yardımcı birim olarak kurulmuştur.

     Genel Müdürlüğümüz bünyesinde destek hizmetleri veren bir birim olan Daire Başkanlığımız; Emniyet Teşkilatının yıllık bütçesini hazırlamak, bütçe planlamasını yapmak, kanunlaşan bütçenin uygulanması ve ödeneklerin Maliye Bakanlığı nezdinde takibi ile Teşkilatımız personelinin, özlük hakları ile ilgili gelişmeleri izlemek ve iyileştirme yönündeki çalışmaları hayata geçirmek gibi görevleri üstlenmiştir.

      Başkanlığımız: bütçe ve mali konular dışında, Merkez  birimlerimize yönelik olarak; ulaşım, servis, temizlik, aydınlatma, ısıtma, bakım ve onarım hizmetleriyle yine Merkez ve Taşra birimlerimize yönelik olarak da; yaralı ve cenaze nakli, makine, teçhizat ve malzeme nakli ile, her türlü evrak ve defter basımı ve ilgili diğer hizmetleri de üstlenmiş bulunmaktadır.

       İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığına arz ettiğim asli görevi düşünüldüğünde; Emniyet Genel Müdürlüğü Bütçesinin genel bütçe içerisinde yıllardan bu yana 5 ncibüyük bütçe olma özelliğini taşıması ve bu bütçenin de en rantabıl şekilde kullanılmasının önemi göz önüne alındığında Daire Başkanlığımızın çok önemli bir hizmeti üstlenmiş olduğu görülecektir.

        Bütçe, çok yönlü, çok işlevli bir mali araçtır. Bütçeyi klasik anlamda, “yıllık gelir ve gider tahminleri ile bunların desteğe tabi tutulması, gelecek yıl içindeki gelirler ve giderlerin tahminini ve bunların uygulanmasına yetki verilmesini içeren bir hukuki tasarruf” olarak tanımlayabiliriz.

       Bütçe hakkındaki bu genel açıklamalardan sonra, Genel Müdürlüğümüzde bütçe işlevlerini yerine getiren Dairemiz, Merkez ve Taşra teşkilatımızın ihtiyaçlarını gidermenin yanısıra onlara yol göstermek, örnek olmak ve çığır açmak zorunluluğunu hissetmektedir. Başkanlığımız, yıllardır devam etmekte olan mevcut bütçe sisteminin teknolojik gelişme ve çağın ihtiyaçları karşısında yetersiz kalacağını görmüş ve bununla ilgili bilimsel ve teknik çalışmalara hız vermiştir.

      Bu bağlamda Bütçe Takip, Tedavi ve Araç Takip Programları hazırlanması için gerekli çalışmalara başlanmıştı. Ancak Maliye Bakanlığı tarafından 2003 yılından itibaren uygulanacak bütçede köklü değişiklikler yapıldığı belirtilerek, programımızın, yeni bütçe sistemine uyumlu bir yapıda hazırlanabilmesi için bir süre beklenmesi istenmiştir. Yeni analitik bütçe sisteminin öğrenilmesi için bir Başkan Yardımcısı başkanlığında, biri Şube Müdürü toplam 15 personel Maliye Bakanlğı’nca düzenlenen 3 günlük seminere katılmıştır. Bu seminerde;

      Türkiye’ de 1974 yılından beri uygulanmakta olan “ program bütçe” sisteminden vazgeçilip “analitik bütçe” sistemine geçileceği belirtilerek, bu sistem hakkında genel bilgiler verilmiş ve 2003 yılı bütçesinin buna göre hazırlanarak uygulanacağı belirtilmiştir.

         Analitik bütçe sistemi, devletin mali istatistiklerinin daha düzenli , daha güvenilir, daha tutarlı, analiz ve ölçmeye elverişli şekilde hazırlanmaktadır.

        Bütçenin planlanması ve uygulanmasının, Teşkilatımız kadar Ülke ekonomisi için de hayati önem arz ettiği, bildiğiniz bir gerçektir. Bu kadar önemli bir hizmetin sıfır hata anlayışı ile yerine getirilmesi, en önemli görevlerimizdendir. Bu nedenle; genel emniyet ve asayiş hizmetleri dışında başlı  başına teknik bir branş olan İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı, hizmetlerini, konusunda uzman personel istihdam etmek sureti ile ifade eden bir Başkanlık konumuna getirilmelidir.

      Lojistik hizmetleri; değişik isimler altındaki birimlerimiz tarafından yapılmaktadır. Şöyle ki; Bütçenin hazırlanması ve uygulanması İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığınca, bilgisayar yazılımı ve donanımları Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca, mal ve hizmet alımları İkmal ve Bakım Dairesi Başkanlığınca, inşaat ve emlak işlemleri İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığınca, haberleşme cihazları ile ilgili işlemler Haberleşme Dairesi Başkanlığınca yerine getirilmektedir.

         Görüldüğü gibi, mali kaynağın temini daha sonra da teşkilatımızın 21.nci yüzyılın gerektirdiği hedeflere ulaşabilmesi amacı ile ihtiyaç duyulan, teknik cihaz, mal ve malzeme alımı ve kullanımı konusunda uzmanlaşmış birimler tarafından yapılmaktadır.

        22 Aralık 2001 tarih ve 24618 Mükerrer Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2002 Mali Yılı Bütçe Kanunu çerçevesinde Bütçe Kanununun ilgili maddeleri, bu kanuna bağlı cetveller ile Maliye Bakanlığınca çıkarılan Bütçe Uygulama Talimatlarının yanısıra Başkanlığımız koordinesinde tespit edilen esaslar çerçevesinde merkez ve taşra teşkilatlarımızca uygulamaya dönüştürülmüştür.

       Hizmetlerin zamanında ve aksatılmadan yürütülmesini sağlamak bakımından belirlenen uygulama esasları daha önceki yıllarda da yayımlanmıştı. Ancak yıl içinde yapılan ödenek taleplerinde ve harcamalarda bu esaslara riayet edilmemesi ve yeterince titizlik gösterilmemesi sebebiyle bir yandan ihtiyaçların belirlenmesi ve karşılanmasında, program dışı olması nedeni ile güçlük çekilirken, diğer yandan yıl sonu itibariyle bir kısım ödeneklerin harcanamayarak tenkis edilmesi veya yanlış hesaplama neticesi, düyuna borç bırakılması sorunu, Bütçe kurallarına uyulmamasının sonucu olarak karşımızda durmaktadır.

      Önümüzde duran ikinci bir ana husus ise, ekonomik krizin bir neticesi olarak geçen yıllarda olduğu gibi 2002 Mali yılı planlamalarımızın da üzerinde ağır etkisini göstermesinin neticesi olarak, harcamalarda önem ve önceliğin tespiti ile tasarrufa azami ölçüde uyulması hususu olacaktır.

        Bu kapsamda 2002 mali yılı bütçe uygulama talimatı ile ilgili olarak başta, il emniyet müdür yardımcılarımız olmak üzere, destek birimlerinde görevli tüm personelimizin yeterli düzeyde bilgilendirilmesi gereklidir.

        Başbakanlıkça ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan tasarruf tedbirleri genelgesi ve uygulama talimatları, merkez ve taşra birimlerimize intikal ettirilmiş, 2000 Mali Yılı ile 2001 Mali Yılı kıyaslamasında; tüm hizmet birimlerinin genel ortalamasından: Elektrik tüketiminde % 20.5, Suda % 24.6, Telefonda % 21.6, Akaryakıt tüketiminde ise % 19.3 oranında tasarruf sağlandığı tespit edilmiş,  ayrıca merkez ve taşradaki birimlerimizden görevi aksatmadan % 40’ ın üzerinde tasarruf yapılmasında katkısı bulunan 684 personelimize takdirname verilmiştir.

      Genel Müdürlüğümüzün 2001 yılı Bütçesi 2000 yılı bütçesine göre % 25.4 artış ile 1 Katrilyon 173 Trilyon TL.olarak gerçekleşmiştir.

        Genel Müdürlüğümüzün 2002 yılı Bütçesi için 2 Katrilyon 968 Trilyon TL. teklif edilmiş,  Bakanlar Kurulunda 2 Katrilyon 430 Trilyon TL. olarak tasarı haline getirilmiş ve TBMM’ de kanunlaşmıştır. 2001 yılı bütçesine göre 2002 yılı bütçesi % 107.2 artış sağlamıştır.

         Kesintisiz olarak yürütülmesi gereken emniyet hizmetleri için ihtiyaç duyulan maddi imkanlar, bir taraftan yıl içinde alınan ek ödeneklerle, diğer taraftan Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfının sağladığı maddi destek ile karşılanmaya çalışılmaktadır.

      Emniyet Genel Müdürlüğümüzün Genel Bütçe içerisindeki sıralamasında; Toplam Ödenek yönünden (5), Personel Ödeneği yönünden (3), Diğer Cariler yönünden (3), Yatırım Ödenekleri yönünden (4),  Transfer ödenekleri yönünden 18.sırada yer almaktadır.

         Daire Başkanlığımızın koordinesinde ilgili daire başkanlıkları ile birlikte çağın gereklerine uygun verimli ve etkin çalışmaları sağlamak ve önemli ölçüde tasarruf sağlayacağı değerlendirilen bilgisayar sistemimizde arz edeceğim konularla ilgili yeniden yapılanma çalışmalarına başlanılmıştır.

         Bunlar sırası ile;  

         1.  Tedavi giderleri ve ilaç takip  programı,                                                                                                     

         2.   Bütçe izleme programı,                                                                                                                            

         3.   Akaryakıt, Araç ve Sürücü Takip programlarıdır.

       Tedavi giderleri; Devlet Memurları Kanunu, Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği, Maliye Bakanlığının her yıl yayımladığı Bütçe Uygulama Talimatı ve genelgeleri doğrultusunda ödenmektedir.

       Teşkilatımızca 2000 mali yılında yaklaşık 67 Trilyon TL.(106.835.098 $), 2001 mali yılında 112 Trilyon TL.(90.715.507 $) sağlık harcaması yapılmıştır.

      Teşkilatımızca yapılan sağlık giderlerinden personelimizi sıkıntıya düşürmeden tasarruf yapılabilmesi için Dairemizce bir araştırma yapılmıştır. Yapılan araştırma neticesinde; Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Türk Silahlı Kuvvetleri gibi birçok kurumun, sağlık harcamalarını şahıs bazında takip ederek kontrol altına alacak projeler uyguladıkları görülmüştür.

      Örneğin Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü, benzer bir proje ile % 20-30’ lara varan bir tasarruf, sağlamıştır. Benzer bir projenin Teşkilatımızda uygulamaya konulmasıyla en az % 20 lik bir tasarruf bir başka deyişle 20Trilyon TL. bir geri dönüşüm sağlanacağı düşünülmektedir.

      Bütçe İzleme Programı: Kurumun merkez ve taşra teşkilatına ait bütçe faaliyetleri ile ilgili bilgilerin  bilgisayar ortamına aktarılması, güncelleştirilmesi, bütçe bilgilerinin bilgisayarda doğru, güncel tutarlı bir bütün olarak saklanması, bu bilgilerin bütçe hazırlığı ve uygulanması aşamasında kullanılması için başka bir programa da ihtiyaç duyulmuştur. Bu sayede halen manuel olarak ve farklı programlarla yürütülen işlemler daha hızlı , etkin ve tutarlı bir şekilde  yerine getirilecektir. Bu amaçla Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ile birlikte koordineli olarak yazılım şartnamesi hazırlanmıştır. Ancak Maliye Bakanlığınca harcama kalemlerinde ve iş akışlarında değişiklik yapıldığı ve 2003 yılında bu uygulamanın başlatılacağı bilindiğinden, mevcut yapı  oluşana kadar işlem beklemeye alınmıştır. Bu program hayata geçirilmesi halinde; tüm birimlerimizin Bütçe İşlemleri anında takip edilecek, talep ve ihtiyaçlar zamanında ve sağlıklı olarak karşılanacak ve en önemlisi, ödeneklerin yerli yerinde kullanımı sağlanmış olacaktır.

      Merkez ve taşra birimleri arasında halen sürdürülen ödenek talep yazışmaları ortadan kaldırılacak, doğru ve öncelikleri tespit edilmiş ödenekler merkez ve taşra birimlerinin emrine gönderilecek, kullanımı ilgili birimlerce yerine getirilecektir. Sadece olağanüstü olay ve durumlarda ödenek talep edilecektir.

     Şimdi olduğu gibi zamanında öngörülmemiş ve acil olmayan ödenek talepleriyle karşılaşılmayacaktır. Merkezdeki kaynakların il tarafından izlenme imkanı da bulunacak, hangi ilin hangi kaynağı nasıl kullandığı da tüm birimlerce izlenebilecektir.

      Akaryakıt, Araç ve Sürücü Takip Programı: Merkez Teşkilatı birimlerinin hizmetlerinde kullanılan (1.109) adet hizmet aracının akaryakıt ikmalleri ile ilgili olarak; kullanılmakta olan akaryakıt, araç ve sürücü takip bilgisayar programında gerekli görülen yenileme ve güncelleştirme çalışmaları yapılmak üzere, İstihbarat Dairesi Başkanlığı ile koordine kurulmuş olup, çalışmaların bitiminde bu programın tüm taşra teşkilatına da kurulması planlanmaktadır. Bu çalışmanın tamamlanması ile hizmet taşıtları ve sürücü personelin takibi, kontrolü ve hizmet dışı akaryakıt sarfiyatında önemli ölçüde tasarruf sağlanacağı değerlendirilmektedir. Aynı şekilde, yaklaşık 23.000 taşıtın kullanıldığı Teşkilatımız için akaryakıt ve yedek parça takip ve denetimi daha sağlıklı yapılacaktır. Teşkilatımızın ihtiyaç duyduğu  taşıtlar hakkında rasyonel değerlendirmeler suretiyle uzun süre kullanılabilecek ekonomik ve doğru taşıt alınmasına karar verilebilecektir.

        2003 Mali Yılı Bütçe hazırlama çalışmaları merkez ve taşra birimlerimiz açısından tamamlanmış olup, sadece bazı İl Emniyet Müdürlükleri ile eğitim ve öğretim kurumlarından gelen bilgilerin tetkikinde tespit edilen noksanlıkların giderilmesi kendilerinden istenmiştir. Bütçe Dairemizce değerlendirilmesi aşamasında belirtilen eksiklerden dolayı sıkıntıya düşülmekte ve sağlıklı bir teklifin oluşturulmasında güçlük çekilmektedir. Bu sebeple bütçe teklifimiz üzerinde Maliye Bakanlığı uzmanları ile yapılan görüşmelerde  taleplerimizin izah edilmesinde zorluklar yaşanmaktadır. Bütçe teklifimizin en iyi şekilde savunulması, ancak ihtiyaçların sağlıklı ve detaylandırılmış gerekçesi ile mümkün olacağından, birimlerimizin bütçe tekliflerini önce hassasiyetle incelemeleri ve tüm taleplerin gerçek ihtiyaçları yansıtmasına özen göstermeleri gerekmektedir.

       Mali konuların mevzuat açısından derinliği ve genişliği göz önüne alındığında bu alanda personel yetiştirmenin ne kadar zor olduğu da bilinmektedir. Özellikle taşra teşkilatındaki personelin sürekli yer değişiklikleri, yürütülen hizmetin aksamasına sebebiyet vermektedir.

        Diğer yandan , Bütçe hazırlığı sırasındaki hatalar, gerek mevzuatların keskinliği ve gerekse Maliye Bakanlığı gibi diğer ilgili kurumların bağlayıcılığı sebebiyle çoğu kez, telafisi imkansız sonuçlar yaratmaktadır. İstihdam edilen personelin de konusunda uzman olmaması nedeni ile bir süre sonra başka birimlere geçme talebinde bulundukları gözlemlenmektedir.

       Bu çerçevede Mali mevzuata hakim personelin istihdam edilmesi gereken İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığına ve taşra birimlerine personel temini için, Polis Meslek Yüksek Okullarından birinin “Polis Maliye Meslek Yüksek Okulu “ olarak eğitim veren bir kurum haline dönüştürülmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

        Emniyet Teşkilatı personelinin ekonomik ve mali durumlarının iyileştirilmesi ile ilgili (Görev Tazminatı, Makam Tazminatı, Ek Gösterge, Yan Ödemeler, Fazla Çalışma, Lojman Tazminatı gibi ) çalışmalarımızı takip etmek ve devamlı gündemde tutmak amacı ile bir ekip oluşturulmuş, bu konudaki çalışmalarımız Başbakanlık ve Maliye Bakanlığı nezdinde aralıksız devam etmektedir.

     Seminere katkı sağlayan Sayın Genel Müdürümüze, Genel Müdür Yardımcılarımıza, Maliye Bakanlığı yetkililerine, Polis Sandığının Başkanına şükranlarımı arz ediyorum. Milletimizin huzur ve güvenliği için aralıksız çalışan polisimize lojistik destek sağlayan Merkez ve Taşrada görevli mesai arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

       Arz ederim.