Üst Menu
Search
Generic filters

Ana Menu

“BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN POLİS-HALK İLİŞKİLERİNDE KULLANILMASI (ELAZIĞ İLİ ÖRNEĞİ)”

 

 

 Yard.Doç.Dr.İbrahim Yaşar KAZU[1]

 

 

            Bilimsel ve teknolojik gelişmeler insanların  istek ve beklentilerinde değişim meydana getirmektedir. Toplumun istek ve beklentilerine cevap veremeyen kurum ve kuruluşların başarılı olamayacakları kabul edilen bir gerçektir. Halkın istek ve beklentileri devletin ve dolayısıyla emniyet güçlerinin halka hizmet verme biçimlerinin değişmesini de zorunlu kılmaktadır. Bütün bunlar beraberinde toplumun beklentilerinin karşılanmasını amaçlayan bir yönetim etkinliği olan halkla ilişkiler kavramını ön plana çıkarmaktadır. Halkla ilişkilerin hedefi, halkı etkilemek, onun desteğini ve güvenini kazanabilmektir. Uluslararası Halkla İlişkiler Enstitüsü’ne göre halkla ilişkiler; “bir örgütle onun hedef kitlesi arasında karşılıklı anlayış ve iyi niyeti kurmak ve yerleştirmek için planlanmış ve sürekli çabalardır” (Okutan,1992: 8). Polisin temel görevi, suçları önlemek, suçluları yakalamak ve adalete teslim ederek toplumda güven ve huzuru temin etmektir. Böyle hayati bir görevi yerine getiren polis teşkilatı, halkla ilişkilere ihtiyaç duyan kurumların başında gelmektedir.

 

Çağdaş polislikte başarı, ortaya çıkarılan ve yakalanan suçlu sayısı ile değil, suçların ve kargaşanın önlenme oranı ve halkın da bu sürece katılımının sağlanmasındaki başarısı ile ölçülmektedir. Polisin halkın desteğini alabilmesi, halka güven verebilmesine bağlıdır. Bu güven ortamının oluşması, hizmet sunduğu toplumla yakın ve sıcak ilişkiler kurularak hedef kitlenin inandırılmasını gerektirmektedir. Bunun için halkla yüz yüze iletişim kurulmasının yanında polisin yaptığı görevlerin bilişim teknolojileri ile halka duyurulması da etkili olabilecektir (Özçelik, 2002: 7-8).

 

Ülkemizde bilişim teknolojileri giderek yaygınlaşmakta ve başta internet olmak üzere bu teknolojileri kullananların sayısı her geçen gün biraz daha artmaktadır. Bütün bu gelişmeler Emniyet Teşkilatının bu teknolojileri etkili ve verimli bir şekilde kullanmasını gerekli kılmaktadır. Hizmet sunulan toplumun beklentileri tespit edilmeden o toplumla kurulacak ilişkilerin yönü belirlenemez. Toplumun çoğunluğunun suç ve suçlarla mücadele çalışmalarına katılımının sağlanması halkın beklentilerinin tespiti ve bu beklentilerin karşılanmasıyla mümkün olacaktır.

 

Bu doğrultuda polis-halk ilişkilerinin mevcut durumunun belirlenmesi ve polis-halk ilişkilerinin geliştirilmesinde polisin kullanmış olduğu bilişim teknolojilerini halkın ne kadar tanıdığı, bu teknolojilerden ne kadar faydalandığı ve bu teknolojilerden beklentilerinin tespiti için  bu araştırmanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

 

Araştırma Elazığ ilinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Elazığ ili oluşturmaktadır. Örneklem random yöntemiyle belirlenmiştir. Toplam 650 kişiye konuyla ilgili anket formu uygulanmış, 554’ü (% 85,2) değerlendirmeye alınmıştır. Betimsel bir çalışma olan bu araştırmada tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma istatistikleri uygulanmıştır.

BULGULAR VE YORUMLANMASI

            Tablo: 1’de halkın kişisel özelliklerine ilişkin bilgiler yer almaktadır.

 

Tablo: 1. Deneklere İlişkin Kişisel Bilgiler

CinsiyetFrekansYüzdeMeslekFrekansYüzde
Erkek

437

78,9

İşçi

61

11,0

Bayan

117

21,1

Memur

194

35,0

Yaş
Öğrenci

163

29,5

19 yaş ve altı

91

16,5

Esnaf

109

19,7

20-24 yaş

173

31,3

Diğer

27

4,9

25-29 yaş

92

16,5

Öğrenim Durumu

30-34 yaş

78

14,0

Okur-Yazar

16

2,8

35-39 yaş

44

8,0

İlköğretim mezunu

117

21,1

40-44 yaş

35

6,2

Ortaöğretim mezunu

249

45,0

45 yaş ve üstü

42

7,5

Üniversite Mezunu

154

27,8

 

Diğer

18

3,2

TOPLAM

554

100,0

TOPLAM

554

100,0

 

Ankete katılanların yaklaşık % 79,0’u erkek, % 21,0’i bayandır. Deneklerin çoğunluğunu (% 31,3) 20-24 yaş grubundaki kişiler oluşturmaktadır. Bu kişilerin genç ve çoğunlukla memurlardan (% 35,0) oluştuğu görülmektedir. Ayrıca deneklerin % 45,0’i ortaöğretim, % 31,0’i yükseköğretim ve lisansüstü eğitim mezunudur.

 

Tablo: 2. Polis Birimlerini Tanıma Durumu

Polis Teşkilatı BirimleriFrekansYüzde
Trafik Polisi

272

50,3

Asayiş Polisi

66

12,0

Karakol Polisi

153

27,7

Çevik Kuvvet Polisi

32

5,8

Diğer

31

5,6

TOPLAM

554

100.0

 

Tablo: 2’de ankete katılanlar daha çok trafik polislerini (% 50,3) ve karakol polislerini (% 27,7) tanıdıklarını belirtmişlerdir. Vatandaşların % 78,0’inin en çok trafik polislerini ve karakol polislerini tanımalarını belirtmeleri bu birimlerde çalışan polislerle daha çok iletişim kurduklarını göstermektedir.

 

Tablo: 3.  Polisin Tanıtılması İçin Yapılması Gereken Faaliyetler

FaaliyetlerFrekansYüzde
Seminer-konferanslar düzenlemek

175

18,1

Medyadan yararlanmak

144

14,9

Polis merkezlerinde vatandaşlarla huzur toplantıları yapmak

206

21,3

Web siteleri hazırlamak

99

10,2

Halka küçük yaştan itibaren polis ve yasalarla ilgili eğitim vermek

306

31,6

Başka

37

3,8

TOPLAM

967

100,0

(Not: Birden fazla seçenek  işaretlenmiştir).

 

 

Polisin daha iyi tanıtılması için öncelikle halka küçük yaştan itibaren polis ve yasalarla ilgili eğitim verilmesi (% 31,6), polis karakollarının vatandaşlarla huzur toplantıları (% 21,3) yapması ve web siteleri hazırlanması (% 10,2) gerektiği ifade edilmiştir.

 

 

Tablo: 4. Dilek ve Şikayetlerini Nereye/Nerelere Bildirilme Durumu

 FrekansYüzde
155 Polis İmdat, 154 Alo Trafik telefonlarına

343

53,5

Emniyet Müdürlüğü e-mail servisine

35

5,5

Emniyet Müdürlüğü Dilek ve Şikayet Kutularına

49

7,6

Emniyet Müdürlüğü Kalite Yönetim Bürosuna

9

1,4

Polis Merkezlerine

97

15,1

İlgili kısma şahsen bildirdiğimde

39

6,1

Tanıdığım bir polise bildirdiğimde

49

7,6

Başka

20

3,1

TOPLAM

641

100.0

(Not: Birden fazla seçenek  işaretlenmiştir).

 

 

Deneklerin % 53,5’i  155 Polis İmdat, 154 Alo Trafik telefonlarına, % 15,1’inin de Polis Merkezlerine müracaat ederek dilek ve şikayetlerini bildirdikleri anlaşılmaktadır. E-mail servislerine yapılan dilek ve şikayetlerin bildirilme oranı ise % 5,5’dir.

 

 

Tablo: 5. Dilek  ve Şikayetlerin Dikkate Alınma Durumu

Dikkate Alınma DurumuFrekansYüzde
Evet

183

33,0

Kısmen

257

46,4

Hayır

114

20,6

TOPLAM

554

100.0

 

 

Vatandaşlar, polise bildirdikleri dilek ve şikayetlerin 1/3’ünün değerlendirildiğine, 2/3’ünün ise kısmen veya hiç değerlendirilmediğine inanmaktadırlar. Halkın 2/3’ünün dilek ve şikayetlerinin kısmen veya hiç değerlendirilmediğini düşünmesi, polis-halk ilişkileri açısından önemli bir eksikliktir. Polisin dilek ve şikayetleri değerlendirmesinin yanında, dilek ve şikayetler hakkında yapılan işlemlerin ilgili kişiye mutlaka bildirilmesi gerekmektedir.   

 

           

Polis, düzenleyeceği sosyal faaliyetlerle toplumun değişik kesimleriyle iletişime geçebilir ve onların düzenledikleri sosyal faaliyetlere katılabilir. Bu tür faaliyetler polis-halk ilişkilerinin geliştirilmesine ve polisin tanıtılmasına önemli katkılar sağlayabilir (Cerrah ve Semiz, 1999: 321). Elazığ Emniyet Müdürlüğü’nün yapmış olduğu hizmetlerle ilgili halkın görüşleri Tablo: 6’da verilmiştir.

 

 

Tablo: 6. Elazığ Emniyet Müdürlüğü’nün Hizmetlerinin Beğenilen Yönleri

 Hizmetler

FrekansYüzde
Suç ve suçlularla mücadelelerini

280

33,5

Yapmış olduğu yardımları

148

17,7

Kimsesiz ve yardıma muhtaç çocuklara yönelik faaliyetlerini

135

16,1

Vatandaşlarla huzur toplantılarını

84

10,0

İş ve işlemlerin çabuk bitmesini

90

10,8

Vatandaşlara yönelik sağlık taraması ve ilaç yardımını

56

6,7

Başka

44

5,3

TOPLAM

837

100.0

(Not: Birden fazla seçenek  işaretlenmiştir).

 

 

Halkın % 33,5’i suç ve suçlularla mücadele hizmetlerini, % 17,7’si yapılan yardımları ve % 16,1’i kimsesiz ve yardıma muhtaç çocuklara yönelik sosyal faaliyetlerini beğendiklerini belirtmişlerdir.

 

 

Tablo: 7. Halkın Bilgisayar ve Bilgisayar Teknolojileri Hakkındaki Bilgi Düzeyi

Bilgi Düzeyi

FrekansYüzde

Yeterli    

204

36,8

Kısmen 

235

42,5

Yetersiz

115

20,8

TOPLAM

554

100.00

 

 

Tablo 7’den de anlaşılacağı üzere ankete katılanların % 36,8’i bilgisayar ve bilgisayar teknolojileri hakkında yeteri bilgiye sahip olduklarını, geri kalanlar (% 63,3) ise kısmen veya yetersiz bilgiye sahip olduklarını belirtmişlerdir.

 

Tablo: 8. İnternetin Kullanılma Amaçları

İnternet Kullanma DurumuFrekansYüzde
Bilgisayar tabanlı iletişim (chat, e-mail, mesaj)

432

38,0

Genel kültür bilgilerine ulaşma (gazete, dergi, portal siteleri)

196

17,2

Akademik bilgilere ulaşma

163

14,3

Eğlence (müzik, film, bulmaca)

143

12,6

Program sağlama (download, ftp)

71

6,2

Ticari amaçlı (alışveriş siteleri)

72

6,3

Emniyet Teşkilatının birimlerinin hazırlamış olduğu sitelerden yararlanma

37

3,3

Diğer

24

21

TOPLAM

1138

100.0

(Not: Birden fazla seçenek  işaretlenmiştir).

 

Deneklerin bilgisayar ve bilgisayar teknolojilerini sırasıyla, bilgisayar tabanlı iletişim (chat, e-mail, mesaj) (% 38,0), genel kültür bilgilerine ulaşma (% 17,2), akademik bilgilere ulaşma (% 14,3) ve eğlence (müzik, film, bulmaca) (%12,6) amaçlı kullandıkları anlaşılmaktadır. Emniyet Teşkilatı’nın birimlerinin hazırlamış oldukları sitelerden yararlanma amacı ise % 3,3 ile oldukça düşük düzeyde çıkmıştır (Tablo:8).

Bilgisayar teknolojilerinden yararlananların sayısının her geçen gün artması yarınlar için planlama yapılmasını da gerekli kılmaktadır. Polis-halk ilişkileri açısından hizmet sunulan toplumun ihtiyaçları doğrultusunda gerekli çalışmaların yapılması yarınlara hazırlıklı olmak açısından oldukça önemlidir.

 

Tablo: 9. İnternette  Web  Sayfalarının Kullanılma Durumu

Emniyet Birimlerinin Web SiteleriFrekansYüzde
Emniyet Genel Müdürlüğünün sayfası (egm. org.)

99

20,8

Polis Akademisinin sayfası (pa.edu)

43

9,1

İl Emniyet Müdürlüklerinin sayfaları

72

15,2

Diğer Polis Meslek Yüksek Okullarının sayfaları

41

8,6

Hiçbiri

220

46,3

TOPLAM

475

100.0

 

 

Ankete katılanlardan internet kullananların yarısına yakını ( % 46,3 ) emniyet teşkilatı birimlerinin hazırlamış olduğu web sayfalarını ziyaret etmedikleri ve bu siteleri kullanmadıkları anlaşılmaktadır. Emniyet Teşkilatı Birimlerinin hazırlamış oldukları web sitelerinin etkili ve verimli olabilmesi için tanıtım faaliyetlerinin yanında web sayfalarının doyurucu ve halkın ihtiyaçlarına cevap verebilecek bilgilerle zenginleştirilmesi gereklidir.

 

 

                                                                                                                      Sürecek….



[1]F.Ü. Teknik Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü, Öğretim Üyesi, iykazu@firat.edu.tr