7. BEŞ YILLIK PLANDA İÇ GÜVENLİK

            Tuncer Özyer

            İdari ve Mali Işler Daire Başkanı

AMAÇLAR, İLKELER, POLİTİKALAR VE PLAN DÖNEMİNDE UYGULANACAK TEMEL YAPISAL DEĞİŞİM PROJELERİ

13.Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Artırılması Projesi ve Kamu Kesiminde Ücret Adaletinin Sağlanması

Güvenlik hizmetlerinde önleyici ve izleyici zabıta hizmetlerinin

uyumlu şekilde geliştirilmesi esas olacaktır.Güvenliğin korunması ve asayişin sağlanmasına yönelik istihbarat hizmetleri güçlendirilecek, destek hizmetleri sivil personel eliyle yürütülecek ve kurumlarda ihtisaslaşma sağlanacaktır.Güvenlik kuvvetlerinde halkla ilişkiler, hizmeti iyileştirici, hızlandırıcı ve şeffaflığı sağlayıcı yönde geliştirilecektir.(S.53)

D. VII. BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI

Gerek Kalkınma Plan Stratejisi ve gerekse Kalkınma Planı “Temel Yapısal Değişim Projeleri ” ne yer vermektedir.Bu projeler planın iskeletini oluşturmaktadır.Bu projeler bilgi edinilmesi açısından aşağıya çıkarılmıştır ;

1.  1.  Eğitim Reformu

2.        2.        Nüfus ve Aile Planlaması

3.        3.        Sağlık Reformu

4.        4.        İstihdamın ve İşgücü Piyasasında Etkinliğin Araştırılması Projesi

5.        5.        Tarımsal Politikalar ile ilgili Yapısal Değişim Projesi

6.        6.        Sanayileşme Yaklaşımı

7.        7.        Bilim ve Teknolojide Atılım Projesi

                      8.    Dışa Açılma ve Dünyaya Entegrasyon ( Avrupa Birliğine Uyum) Projesi

9.        9.        Devletin Düzenleyici ve Gözetici Fonksiyonlarına Geliştirme
Projesi

10.         10.         Finans Reformu,Mali Piyasalarda Etkinliğin Artırılması,Dün-
ya ile Entegrasyon ve Mülkiyetin Tabana Yayılması

11.         11.         Vergi İle İlgili Yapısal Düzenlemeler

12.         12.         Sosyal Güvenlik Reformu

l 3. Kamu Hizmetlerinde Etkinliğin Artırılması Projesi ve Kamu Kesiminde Ücret Adaletinin Sağlanması

14.  14.  Mahalli İdarelerin Güçlendirilmesi Projesi

15.  15.  Altyapı Hizmetlerinde Yapısal Değişim Projesi

16.  16.  Özelleştirme

17.  17.  Devlet İşletmeciliğinde Yapısal Değişim Projesi

18.  18.  Bölgesel Gelişme ve Fiziki Planlama

19.  19.  Metropollerle ilgili Düzenlemeler

20.   20.   Çevre İle İlgili Kurumsal Düzenlemeler

25/7/1995 tarih ve 22354 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Plan’da güvenlik hizmetleri ile ilgili tespitler paragraflar halinde aşağıda verilmiştir. Paragraflar aynen alınmış olup, yoruma açık tutulmuştur. Paragraflar planın muhtelif hükümlerinde muhtelif konular içinde yer aldığından bir bütünlük arzetmemektedir.

Önümüzdeki beş yıllık plan döneminde, planda belirtilen hususların göz önünde bulundurulması, çalışmaların bu çerçevede yapılması plan anlayışının bir gereği olmaktadır. Ancak teşkilatımızın dinamik yapısını göz önünde bulundurarak, plandatespit edilen göstergelerin ışığında yalnız güvenlikle ilgili konuların değil, planın bütününün teşkilatımıza yansıyan yönlerinin bulunduğu da, gözden uzak tutulmamalıdır.

İç güvenlik konuları; Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının hizmetlerini kapsamaktadır. Geçmiş yıllarda iç güvenlik konuları bir alt sektör olarak planlarda yer alırken son yıllarda artan içgüvenlik sorunlarına karşın güvenlik hizmetlerine yer verilmemesi veya az yer verilmesi ilginçtir. Hazırlanan planlar dünyanın en iyi planlan da olsa, planı uygulamak için gerekli “huzur ve güven” ortamı sağlanmadıkça plan hedeflerine ulaşmak mümkünolamayacağı gibi, geçmişteki planlardan kaynaklanan başarıları da geriye götürecektir.Huzur ve güvenin, öncelikleri belirlenen sektörlerin temel direği olduğu bu plan döneminde de gözden uzak tutulmamalıdır. İç güvenlik kuruluşları canları ve kanları ile güvenliğin sağlanması için çalışırken kendilerine sağlanan her türlü imkan bu kuruluşları güçlendirecektir.

Planda iç güvenlikle doğrudan ilgili paragraflar yer, aldığı bölümler itibariyle şöyledir;

 TEMEL YAPISAL DEĞİŞİM PROJELERİ

1. EĞİTİM REFORMU

b) Amaçlar, İlkeler ve Politikalar

                                                                                                             (Bin Kişi)

                                                      1995                                           2000

                                             Arz              İhtiyaç                  Arz                 İhtiyaç

Dişhekimi                           67.2      78.3                   83.5                 100.0

Hekim                               13.8                    16.3                  16.8                 22.3

Eczacı                               18.1                    17.8                  21.0                 22.0

Hemşire                            69.0                   140.4               104.0               176.6

İlköğretim Öğretmeni      318.8                  372.4               357.8               417.9

Ortaöğretim Öğretmeni   135.8                  111.1                159.8               156.7

Yük.Öğr.Öğr.Elemanı      49.6                     49.2                  72.6                 75.4

Polis                               127.1                   140.4               182.6                200.0

13. KAMU HİZMETLERİNDE ETKİNLİĞİN ARTIRILMASI PROJESİ VE KAMU KESİMİNDE ÜCRET ADALETİNİN SAĞLANMASI

B. AD ALET VE GÜVENLİK HİZMETLERİ

a) Mevcut Durum

Güvenlik hizmeti gören kuruluşların coğrafi görev alanları il

düzeyinde farklı yerleri kapsamakta, buna karşılık nüfusun şehirler ve kırsal alan arasındaki günlük ve mevsimlik yüksek hareketliliği kuruluşların görev yapmasını zorlaştırmaktadır. (S. 102)

Destek hizmetlerinde personel istihdamı açısından verimsizlik

devam etmektedir. Hizmette devamlılığı ve etkinliği sağlayacak ihtisaslaşma tam olarak sağlanamamıştır. Suç miktarı ve türündeki artışa karşılık güvenlik hizmetlerinde teknik donatım yetersizliği devam etmektedir. (S. 102)

Sahil Güvenlik Komutanlığında devamlı personel yapısı

oluşturulamamıştır. Güvenlik hizmeti gören kuruluşlarla İçişleri Bakanlığı arasında hukuki bağlantının yanında hizmetleri yönlendiren organik ve fonksiyonel bir bağlantı ve bütünleşme sağlanamaması Bakanlığın ve kuruluşların etkinliğini azaltmaktadır. (S. 102)

Kolluk kuvvetleri halka yardımcı olma görevini hala istenen

düzeyde üstlenememiştir ve sadece zabıta hizmeti görmektedir. Hizmetlerin yürütülmesinde bürokrasinin azaltılması ve şeffaflığın sağlanması ihtiyacı devam etmektedir. (S. 102)

b)  Amaçlar, İlkeler ve Politikalar

Halen aynı teşkilat ve personel tarafından yürütülmekte olan

adli ve idari kolluk görevleri birbirinden ayrılacak; doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına bağlı olarak, suç delillerinin toplanması, faillerinin yakalanması, adli makamlara teslim edilmesi ve bunlarla ilgili her türlü soruşturma işlemlerinin yapılmasını sağlamak üzere Adli Kolluk oluşturulacaktır. (S. 103)

Güvenlik hizmetlerinde temel ilke, hizmetin zamanında, etkili ve kaynakların etkin bir biçimde kullanılmasıyla gerçekleştirilmesidir. (S. 103)

Kuruluşlarda  destek  hizmetlerinin  ve  bu  hizmetlerin

yönetiminin sivil personel tarafından yürütülmesi sağlanacak ve ihtisaslaşmaya önem verilecektir. (S. 103)

Yönetimde gerçekçi ve yararlı bir şeffaflığın sağlanmasında en

etkili unsurlardan biri olarak halkla ilişkiler konusu çok yönlü olarak geliştirilecektir. (S.103)

Hizmetle ilgili ilke ve standartların, nüfus yapısında ve

yerleşim birimlerindeki değişim ile suçun ve suçlunun mobilitesinde artış göz önüne alınarak tanımlanmasını, ilgili bütün kuruluşlarda yeniden yapılanmayı ve alt yapıyı oluşturan destek hizmetlerinde ortak çalışma ve işbirliğini öngören bir master plançalışması yapılacaktır. (S. 103)

Güvenliğin korunması ve asayişin sağlanmasına yönelik istihbarat hizmetleri güçlendirilecektir. (S. 103)

c)  Hukuki ve kurumsal Düzenlemeler

“1412 Sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda organize suç tanımındaki suçlar ile genel asayişi bozucu nitelikteki suçlar ve ağır cezalı cürüm

işleyenlerin tutuk altına alınması hususunda yapılacak değişiklikler, … Adli ve İdari

Kolluk görevlerini birbirinden ayıracak ve Adli Kolluk Kurulmasını sağlayacak Kanuni düzenlemeler yapılması gerekli bulunmaktadır.” (S. 103)

Çarşı  ve   mahalle  bekçiliği   gibi   statüleri   tam  olarak belirlenmemiş sistemlerin yasal statüleri tespit edilecektir.(S.103)

Sahil Güvenlik Komutanlığı devamlı personel yapısına kavuşturulacaktır. (S. 103)

C) ULAŞTIRMA

a)  Mevcut Durum

Artan karayolu taşıt parkı ve trafik kazalarına karşın, karayolu

alt yapısının taşıdığı trafiğe uygun hale getirilememiş olması, yurt içi taşımacılıkta kurumsallaşmanın sağlanamaması ve trafik hizmetlerini etkinleştirecek yasal ve yapısal düzenlemelerin gerçekleştirilememiş olması karayolu ulaştırmasının temel sorunları olarak görünmektedir.

b)  Amaçlar, İlkeler ve Politikalar

Ulaştırma alt sistemlerini ülkenin ekonomik ve sosyal gelişimi

ile uyumlu ve birbirlerinin tamamlayıcısı olarak ele alan dinamik bir Ulaştırma Ana Planı yapılacak ve uygulamada süreklilik sağlanacaktır. (S. 123)

Karayolu güvenliğini artırıcı eğitim, denetim ve mühendislik

hizmetleri geliştirilecek ve taşıtların çevreye olumsuz etkilerini azaltmak için, araçların teknik yöntemlerle kontrolleri yaygınlaştırılacaktır. (S. 123)

c)  Hukuki ve Kurumsal Düzenlemeler

Trafik sorununu çözecek nitelikte Devlet politikasını tespit

etmek ve bu maksatla Karayolu güvenliği konusunda hedefleri belirlemek ve etkinliğini arttırmak amacıyla Bakanlıklar arası koordinasyonu sağlayacak yeni bir kurulun oluşturulması ve bu konuda mevcut mevzuatta gerekli değişikliklerin yapılmasısağlanacaktır. (S. 126)