(Geçen Sayıdan Devam)

5.TOPLUMU OLUŞTURAN BİREYİN KÜLTÜR VE DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ:

İnsan, kültürü oluşturur ama aynı zamanda da içinde bulunduğu kültür tarafından şekillendirilir. Farklı toplumların farklı kültürlere sahip olduğu, farklı kültürlere mensup kişilerin dünyayı aynı şekilde algılamadıkları, duygu, düşünce ve davranışların farklılaştığı bilinmektedir.

Farklı ülkelere ve toplumlara mensup kişilerin olayları algılayışı ve anlamlandırış biçimini doğru  yorumlayabilmek ve doğru anlamak için, kültürel farklılıkların insan davranışlarındaki yansımalarını incelemek gerekir. Bu konuşmada sosyal psikolojik bazı değişkenler cerçevesinde, kültürel farklılıklar ve bunların sonuçları önemlidir.

Bu değişkenlerden bazıları şunlardır:

5.1.Bireyci kültür, ortaklaşmacı kültür.

5.2.İçten denetimlik, dıştan denetimlik,

5.3.Belirsizliğe tolerens,

5.4.Çatışma karşısında gösterilen davranış biçimleri,

5.5.Değerler.

6.KİA’LARININ YAPISINDAN KAYNAKLANAN OLUMSUZLUK (TERÖR OLAYLARININ KİA’DA GÖRÜNÜMÜ):

Demokrasinin sansüre karşı olan açık tavrı terör haberlerinin rahatlıkla kitle iletişim araçlarında kullanılmasına sebeb olmaktadır. Demokratik toplumlardaki haber özgürlüğü – sansür problamatiği terörün işene yaramaktadır. Totaliter rejimlerde ise terörün medyayı kullanması söz konusu değildir, yönetimin istemediği hiçbir haber, yorum kitle iletişim araçlarına yansıyamaz.

Dünyanın ve ülkenin çeşitli yerlerinde her gün bir çok terör olayı gerçekleşmekte, anında bütün ayrıntıları ile KİA’ da yer almaktadır. KİA açısından haber değeri olan terör olaylarının KİA’da sık ve uzun süreli olarak yer alması ise; teröristleri kamuoyunda “tanınan” hatta yaptıkları şiddeti haklı ve kendilerini de “Kahraman” durumuna getirebilmektedir. Teröristlerin tüm eylemlerini önceden bir plan dahilinde hazırlayıp sahneye koydukları düşünüldüğünde; sık sık medyaya konu olmak, kahraman gibi gösterilmenin teröristlerin amaçları olduğu anlaşılır.

Terör haberlerinin sık ve uzun süreli verilmesinin teröristlere “önemsenme” , “ülke gündemine hakim olma” duygusu kazandırdığı ifade edilmektedir. Laquer bu konuda “ ….Teröristin karşı karşıya kaldığı genel tehlike önemsenmemektir. Teröristler, gazeteler ve medya uzmanları, haber veya gazete başlıklarında yer alanların güç sahibi oldukları fikrini paylaşmakta ve bir kimsenin isminin gazetelerin ön sayfasında çıkmasını büyük politik bir başarı kabul etmektedirler” demektedir. 

 Terör haberlerinin KİA’ da sıkça yer alması Terör’ ün  lehine kamuoyu oluşmasına neden olabilmektedir.

7. KAMUOYU OLUŞTURMADA YARARLANACAK YÖNTEMLER:

7.1.Basın Mensuplarından Yararlanma:

Batılı ülkeler ve ABD’ de gerek gazete gerekse Televizyon kanallarının ünlü gazetelerin ekonomi ve siyaset yazar ve yorumcuları değişik ülkelerde kendi ülkelerinin politik iktisadını, uluslar arası iletişimi konu edinen konuşmalar yapmaktadırlar. Böylece az gelişmiş ülkelerin ekonomilerine yön verme ya da ulusal krizin aşılması konularında üniversitelerde, tv kanallarında açıklamalarda bulunmaktadırlar. Bu kişiler gerek kendi çalıştıkları kurumlar gerek devlet tarafından desteklenerek , gerektiğinde kendileri finanse ederek dünya ülkelerine kendi davalarının haklılığını anlatarak bu haklılığa bir meşruiyet kazandırmaktadır.

7.2.Basın Ve Turizmden Yararlanma:

Toplumlar, kendi kültürel değerlerini diğer toplumlara tanıtma, onlarla etkileşim içinde olma gibi nedenlerle uluslar arası medya kuruluşlarına tanıtım reklamları vermekte ve basını (Medyayı) bu doğrultuda kullanmaktadırlar. Uluslar arası yayın ajansları değişik ülkelerin reklamlarını yaparak hem kendi şirketlerine kazandırmakta  ve hem de reklam veren ülkeye turist çekerek kazandırmaktadır. Böylece her ülke kendi ekonomik olanakları çercevesinde reklamını yapabilmekte, ekonomik olanaklar kısıtlı ise; bunda başarılı olamamaktadır.

7.3. WEB Siteleri Oluşturma:

7.3.1.Türkiye Büyük millet Meclisi, Başbakanlık, Bakanlıklar ile bağlı kurumu ve kuruluşlarında birbirlerine bağlı, güncel, yenilenen, belgeler dayalı, birbirleri ile çelimeyen bilgileri havi, Türkiye Cumhuriyeti ifade eden elektronik siteler (olmayanlarda) oluşturulmalı ve koordinasyonları sağlanmalıdır.

7.3.2.Üniversitelerde birinci maddedeki esasları taşıyan sitelerin kuruluşları ve denetlenmeleri sağlanmalıdır.

7.4. Ekonomik, Kültürel, Eğitim Ve Sağlık Alanlarında Kurulan Kurum Ve Kuruluşlar İle Sivil Toplum Örgütlerinin Faaliyetleri:

Bu kurum ve kuruluşlara yön verilip, aralarında koordinasyonun sağlanmasında yarar görülmektedir.

İKİNCİ BÖLÜM

      SONUÇ:

Yukarıda belirtilen hususlarda dikkate alındığında  “Türkiye’ de Kamuoyu Oluşturmada Etkili Olan Kuruluşların Rolü, Görevi ve Sorumluluklarının Çağdaş Ülkeler Düzeyine Getirilmesi İçin Ne Gibi Düzenlemelere İhtiyaç Vardır?” sorusunun cevabını kendi içinde ikiye ayırarak vermenin daha uygun olacağı değerlendirilmektedir.

1-TÜRKİYE’ DE KAMUOYU OLUŞTURMADA ETKİLİ OLAN KURULUŞLARIN ROLÜ, GÖREVİ VE SORUMLULUKLARI NEDİR?

KAMUOYU  OLUŞTURMADA MİLLİ GÜVENLİK KAVRAMI DAİMA İLK ÖNCELİKLİ KONUDUR.  

Türkiye’de Kamuoyu oluşturacak konuların önem sırasına göre değerlendirilmesinde, buna göre tedbirler alınmasında yarar vardır. Daima kamuoyunda taze ve canlı tutulması gereken konuların başında  1982 tarihli Anayasamızın 117 ve sonraki maddelerinde yer alan Milli Güvenlik Kavramı gelmelidir.

Yurt içinde ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza;

1-Türkiye Cumhuriyeti Devleti topraklarının bulunduğu coğrafyasından kaynaklanan (jeopolitik ve Jeostratejik) yerleşimi ile  tarihi geçmişten gelen özelliklerin olduğu; bunların değerlendirilmesi neticesinde Milli Güvenliğin çok önem kazandığı; 

2- “Milli Güvenlik Kavramının kapsamının çok geniş olduğu, sadece Türk Silahlı Kuvvetlerin değil devletin tüm kurum ve kuruluşlarının görevi ve ilgi sahası içinde olduğu,  her vatandaşın Milli Güvenliğin ne olduğunu bilmesi ve sahip çıkması” gerektiği;

3-“Milli güvenliğin; milli değerlerimiz olan, Devletin Anayasal düzeninin; Milli varlığının; Bütünlüğünün; Milletler arası alanda siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik dahil bütün menfaatlerinin; Ahdi Hukukun, her türlü iç ve dış tehditlere karşı korunması ve kollanması” olduğu;

4-Milli değerlerimiz olan bu beş esasın korunması kollanmasının bir planlama sürecinde yapıldığı, bu planın safhalarının; Önce milli menfaatlerin belirlenmesi; Milli menfaatlerin belirlenmesinden sonra milli hedeflerin tespiti; bu hedeflere ulaşmak için milli güvenlik stratejilerinin hazırlanması olduğu;

5-Milli güç unsurlarını temsil eden ve kullanan devletin kurumlarının  milli güvenlik stratejilerine göre planlar hazırlayarak,  güçlerini geliştirerek ve kullanarak; “Devletin Bekası” nı sağlamak ve “Milletin Refahı” için “Demokrasi” rejimi içinde çalışmalar yapması gerektiği;

6-Atatürk’ ün tanımı ile milletimizin “Yüksek karakterli, Yorulmaz çalışkanlığı, Fitri Zekası, İlme bağlılığı, Güzel sanatlara sevgisi, Milli Birlik duygusu olan”  bir millet olduğu;

7-Milli kültürümüzü çağdaş uygarlık seviyesi üzerine çıkarmamız gerektiği”

Her zaman ve her vesile ile anlatılmalı ve canlı tutulmalıdır.

“Milli Güvenlik Kavramı” konusu Türkiye’de kamuoyu oluşturmada etkili olan kuruluşların Anayasal görevi ve sorumluluğudur. Bunu gerçekleştirmek için kendilerine düşen rolleri yerine getirmelidir.

2-KAMUOYU OLUŞTURMADA ETKİLİ OLAN KURULUŞLARIN ÇAĞDAŞ ÜLKELER DÜZEYİNİNE GETİRİLMESİ İÇİN NE GİBİ DÜZENLEMELERE İHTİYAÇ VARDIR?

 Kamuoyunun özünü oluşturan insan, devletin kendi vatandaşı olabileceği gibi çeşitli (ekonomi, dayanışma vb.) amaçlarla başka devletin vatandaşı da olabilir. 

Kamuoyu oluşturmada hedef olan birinci unsur insandır. İnsana ulaşmada kullanılan  teknoloji ve sistem iletişim vasıtadır. Yukarıda belirtildiği üzere insan ile teknolojinin karşılaşması, insanın etkilenmesi “İletişim” ve “Kitle İletişimi” olarak tanımlanmaktadır. Kamu oyunun çeşitli oluşma ve İletişimin çeşitli oluşturma yöntemleri vardır. Bu karşılıklı  devam eden süreçte sosyoloji, psikoloji, teknoloji ve diğer bilim dalları etkin olabilmektedir.

Kamuoyu bir etkileşimin sonucunda ortaya çıktığı için; devletlerin bekası, milletlerin refahı yönünden belli sınırlamalara tabi tutulmak zorundadır. Bu itibarla;

1-YASAL DÜZENLEMELER:

Yasal Düzenlemeler Ulusal ve Uluslar arası olarak düzenlenmelidir.

1.1.Kamuoyu oluşturacak Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilerin T.C. Anayasasına ve Demokratik şartlara göre; devletin temel niteliklerine zarar vermeden amaçları doğrultusunda çalışmaları serbest bırakılmalıdır.

1.2.Radyo ve Televizyon kanalları, yazılı basın, matbuat, elektronik yayın araçları, Milli Güvenlik açısından konulan amaçlara mutlaka  uymalı, uymayanlar neticesini görmelidir.

1.3.TRT ve diğer özel Radyo ve Televizyon kuruluşlarının Tüzel kişi, vakıf veya anonim şirket tipinde olması ve gerçek kişilere bu tip yetki verilmemesi gereklidir.

1.4.Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının ilke, esas ve hükümlerine göre kurulmuş düzen ile manevi varlığına yönelik tarzda sınır ötesinden yapılacak, kamu oyu oluşturmak amacı ile yapılan her türlü yayının önlenmesi amacı ile uluslar arası ikili veya çoklu antlaşmalar yaparak dış tehditlerin karşılıklı önlenmesi yoluna gidilmelidir.

2-TEKNİK VE SORUMLULUK EĞİTİMİ KOORDİNASYONU:

İnsanı etkilemek amacı çalışan;  ses, ışık ve benzeri yol ve yöntemler kullanarak sesli, görsel veya matbu yayın yapan kamu ve özel kurum ve kuruşlarda; haber toplama, hazırlama, düzenleme, sunma ve her kademedeki görev yapan, yapacak personelde; işin hassasiyeti nedeniyle günümüzün bilimsel yöntemlerini öğreten özel eğitim almış olma (hukuk, teknik, sosyoloji, psikoloji v.b.)  şartları;

2.1.Yeni göreve başlayacak kişi veya kişilerde aranmalı;

2.2. Halen çalışmakta olanlara da  mutlaka meslek içi eğitim ile verilmelidir.

3-TEKNOLOJİK DÜZENLEMELER VE ÇALIŞMADA EŞ GÜDÜM:

Teknolojik  düzenlemeler ve çalışmalarda eş güdüm  temin edilmelidir:

3.1.Türkiye Cumhuriyeti Devleti toprakları üzerindeki tüm alanların iletişimden yararlanması sağlanmalıdır.

3.2. Devletin bu tip yayın yapacak kurum ve kuruluşlara yer üstü ve uzay teknolojisi ile alt yapı hazırlaması, hazırladıklarını kira gibi usullerle kullanıma sunmasında;

3.3.Birden çok kurum ve kuruşların kullandığı sistemler arasında; koordinasyonu saylayacak, disipline edecek tedbirler almasında yarar görülmektedir.

Şeklinde özetlenebilir.

——————

KAYNAKÇA

Belgeler:

Radyo ve televizyonların Kuruluş ve yayınları Hakkında Kanun.

Kitap:

Korkmaz, Gürol., Terör ve Medya İlişkisi, Emniyet genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Harakat Dairesi Başkanlığı, Ankara 1999.

Konferans veya Ders Notları:  

BARAN, Görgün Aylin., Hacettepe Üni. Sosyoloji Bölümü, MGA Konferans Notları.

ÖĞÜLMÜŞ Selahattin, MGA Konferans Notları.

Yayınlar:

TRT’ nin yayınlanmış Programları.

MGA çeşitli ders ve konferans notları.

———————————-