AKKM DAİRE BAŞKANLIĞI

S.Nurten HALİLOĞLU

Ülke genelinde meydana gelen olaylara ait istatistiki bilgilerin değerlendirilmesinin, suçun önlenmesine yönelik stratejilerin belirlenmesi, personel ve malzeme planlaması açısından büyük öneminin olduğu bir gerçektir.

Bilindiği gibi, Genel Müdürlüğümüz bünyesinde AKKM Daire Başkanlığı, ülke geneli Polis Bölgesinde meydana gelen, polisin el koyduğu tüm terör, toplumsal, asayiş ve kaçakçılık olayları ile trafik kazaları hakkında ki bilgilerin toplanması, ilgili makamlara bilgi verilmesi, olay istatistiklerinin hazırlanması, aylık ve yıllık olarak değerlendirilmesi ile ülke genelinde polis bölgesinde göz altına alınanlarla ilgili kayıtların düzenli tutulması ve kişilerin yakınları ile avukatlarına bilgi verilmesi ve tüm bu faaliyetlerin iller bazında düzenli yapılmasını sağlamaktadır.

İçişleri Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü arasında 2004 Yılı içerisinde veri değişimine ilişkin bir protokol imzalanmış bulunmaktadır. Bu protokol doğrultusunda ülke genelinde polis ve jandarma bölgelerinde meydana gelen olaylara ait istatistiki bilgiler tek bir yayın halinde DİE tarafından yayınlanacaktır.

Derginin bu sayısında, 2004 yılı Eylül ayı içerisinde ülke genelinde vuku bulan tüm olaylar hakkında ve 2003-2004 yılları Ocak-Eylül aylarının olay istatistikleri açısından mukayesesi hakkında bilgi vermek istiyorum.

2004 yılı Eylül ayı içerisinde, 136 terör olayı, 1.936 kaçakçılık olayı, 28.966 asayiş olayı olmak üzere toplam 31.038 olay meydana gelmiştir. Geçen yılın aynı ayına oranla olaylarda %10,48 lık bir artış (28093) görülmüştür. Bu olaylarda 654 kişi ölmüş, 8.024 kişi yaralanmış, 32.200 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 2.527 sanık firari olarak kalmıştır. (2004 yılı Temmuz ayı itibariyle toplumsal olaylar istatistik formu değiştirildiğinden, toplumsal olaylarda mukayese ve değerlendirme yapılamamıştır).

2004 yılı Eylül ayında, 2003 yılının aynı ayına göre %23,8 lük bir artma ile 45.426 trafik kazası meydana gelmiş, kazalarda 312 kişi hayatını kaybetmiş, 11.163 kişi yaralanmıştır.

2004 yılı Eylül ayında, çeşitli suçlardan dolayı toplam 20.764 kişi gözaltına alınmıştır. Geçen yılın aynı ayına oranla, gözaltına alınan kişilerde %3,4 lük bir azalma (20.076) görülmüştür.

2004 Yılı Eylül ayı içerisinde ülke genelinde 14.026 “Şahsa Karşı Asayiş” olayı meydana gelmiştir. Bu olaylarda 20.130 kişi yakalanarak Cumhuriyet Savcılığına sevk edilmiştir. Yakalanan sanıklar yaş gruplarına göre incelendiğinde 1.848’i 18 yaş ve altındaki kişilerden, 17.751 kişisi 19 yaş ve üstü kişilerden oluşmaktadır. 531 kişi ise yabancı uyrukludur. Başka bir deyişle sanıkların %9,18’i çocuk yaş grubu olarak değerlendirilen 18 yaş ve altındakiler, %90,82’sini 19 yaş ve üstündekiler oluşturmaktadır. Bu durum suç türleri bazında incelendiğinde, bazı suç türlerinde çocuk sanıkların oranı oldukça fazladır. Bu suç türlerine örnek vermek gerekirse:  Irza tasaddi olaylarında yakalanan sanıkların %34,85’ini, ırza geçme olaylarında yakalanan sanıkların %22,64’ünü, intihara teşebbüs olaylarında %17,10’unu, kaçırma olaylarında %24,35’ini 18 yaş ve altındakiler oluşturmaktadır.

2004 Yılı Eylül ayı içerisinde ülke genelinde 14.940 “Mala Karşı Asayiş” olayı meydana gelmiştir. Bu olaylarda 8.087 kişi yakalanarak Cumhuriyet Savcılığına sevk edilmiştir. Yakalanan kişilerin 2.071’i 18 yaş ve altındaki kişilerden, 5.927 kişisi 19 yaş ve üstü kişilerden oluşmaktadır. 89 kişi ise yabancı uyrukludur. Başka bir deyişle sanıkların %25,61’ini 18 yaş ve altındakiler, %74,39’unu 19 yaş ve üstündekiler oluşturmaktadır. Resmi kurum ve kuruluştan hırsızlık olaylarında yakalanan sanıkların %57,89’u, yankesicilik olaylarının %49,54’ü, kapkaç suçlarının %46,82’si,  18 yaş ve altındakiler tarafından işlenmiştir.

Hırsızlık suçu, 2003 yılı Eylül ayına göre, %0,51 lik bir artma ile 10.334 dür. Bu olaylarda 23 kişi yaralanmış, 3.827 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 376 sanık firari olarak kalmıştır.

Yankesicilik ve kapkaççılık suçu, %32,62  lik bir artma 1.427 dir. Bu olaylarda 925 kişi yaralanmış, 810 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 136 sanık firari olarak kalmıştır.

Gasp-Yağma suçu ise, 2003 yılı Eylül ayına göre bu yıl %15,56 lik bir artma ile 349 dur. Bu olaylarda 52 kişi yaralanmış, 407 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 59 sanık firari olarak kalmıştır.

Kaçakçılık olaylarında, 2003 yılının aynı ayına göre % 35,57 lik bir artma görülmekle birlikte (1.936), olayların % 99,43 ü aydınlatılmış, %0,56 olay faili meçhul kalmıştır.

Terör olaylarında, 2003 yılı Eylül ayına göre %16,23 lük bir artma ile 136 olay meydana gelmiş, bu olaylarda 4 kişi ölmüş, 15 kişi yaralanmış, 156 sanık hakkında yasal işlem yapılmıştır.

2003 Yılının ilk 9 ayında 109.759’u şahsa karşı işlenen, 134511’i mala karşı işlenen olmak üzere toplam 244270 asayiş olayı meydana gelmiş, bu olaylar ile ilgili olarak 240.240 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 15.815 sanık firari olarak kalmış, 5.721 kişi ölmüş, 63.060 kişi yaralanmıştır.

2004 Yılının ilk 9 ayında ise, 2003 yılına göre %7,49’luk bir artış ile 262.589 asayiş olayı meydana gelmiştir. Bu olayların 120.069’u şahsa karşı işlenen, 142.520’i mala karşı işlenen suçlardır. Bu olaylar ile ilgili olarak 253.506 kişi hakkında yasal işlem yapılmış, 19.229 sanık firari olarak kalmış, 5.602 kişi ölmüş, 70.872 kişi yaralanmıştır.

2003 Yılının ilk 9 ayında 1.625 terör olayı meydana gelmiştir. Bu olaylar ile ilgili olarak 2.606 kişi hakkında yasal işlem yapılmıştır. Olaylarda 15 kişi ölmüş, 133 kişi yaralanmıştır.

2004 Yılının ilk 9 ayında ise, 2003 yılına göre %16,92’lik bir azalma ile 1350 terör olayı meydana gelmiştir. Bu olaylar ile ilgili olarak 2.196 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 27 kişi ölmüş, 144 kişi yaralanmıştır.

2003 Yılının ilk 9 ayında 11.215 Kaçakçılık olayı meydana gelmiştir. Bu olaylar ile ilgili olarak 20.797 sanık hakkında yasal işlem yapılmış, 2.145 kişi firari olarak kalmış, 19 kişi ölmüş, 7 kişi yaralanmıştır.

2004 Yılının ilk 9 ayında, 2003 yılına göre %28,42’lik bir artışla 14.403 kaçakçılık olayı meydana gelmiştir. Bu olaylar ile ilgili olarak 26.065 kişi hakkında yasal işlem yapılmış, 2.483 sanık ise firari olarak kalmış, 17 kişi ölmüş, 12 kişi yaralanmıştır.

2003 Yılı içerisinde 1.518’ölümlü, 40.673’ü yaralamalı, 258.568’i maddi hasarlı olmak üzere toplam 300.759 trafik kazası meydana gelmiştir. Kazalarda 1.981 kişi ölmüş, 70.638 kişi yaralanmıştır.

2004 Yılında ise 2003 yılına göre %17,33’lük bir artış ile toplam 352.895 kaza meydana gelmiştir. Kazaların 1.763’ü ölümlü, 46.058’i yaralamalı, 305.074’ü maddi hasarlı kazadır. Meydana gelen bu kazalarda 2.277 kişi ölmüş, 81.978 kişi de yaralanmıştır.