Üst Menu
Search
Generic filters

Ana Menu

ÖRGÜTSEL YARATICILIK VE YÖNETİMİ (Geçen Sayıdan Devam)

 

Erdal ILDIZ

Başkomiser

T.B.M.M. Koruma Müdürlüğü

1.3.3. Yeniliklerin Uygulanması

Her şeyde olduğu gibi yaratıcılıkta kullanıldığı ölçüde bir anlam ifade eder. Bu nedenle yaratıcılığın nerede ve ne zaman kullanılacağı bilinmelidir. Örgütler yaratıcılığı, yeni kavramlar veya ilişkiler üretebilmek için kullanır. Bu bir soruna yeni bir çözüm, yeni bir ürün veya yeni bir davranış olarak ortaya çıkabilir. Kısaca yaratıcılık ve yeni düşünler herhangi bir konuda mevcut durumu geliştirmek ve herhangi bir düzeyde yenilik getirmek amacıyla kullanılır(Yıldırım, 1998: 120-121).

Örgütlerdeki yaratıcı ve yenilikçi süreç aşamasının uygulanması bir çözüm veya buluşla sonuçlanan aşamaların örgütün hizmet alanına  aktarılmasını kapsar. Yeniliğin ve yaratıcılığın başarılı olabilmesi için, örgütü oluşturan bütün bölümler arasında yüksek düzeyde bir bütünleşmenin sağlanmasına gereksinim duyulur(Şimşek, 1998: 322).

Yaratıcı insan ve örgütler, sürekli öğrenme gereksinimi duyarlar. Öğrenme gereksinimi karşılandığı ölçüde yetenek ve yetkinlikler gelişir. Örgütlerin rekabetüstü niteliği, örgütün öğrenme ve kendini geliştirme gereksinimine bağlıdır. Yaratıcı insanın yükselişi, çalışmanın niteliğini ve örgüt yönetiminin gündemini temelden değiştirir(Düren, 2000: 120). İşgörenlerin düşün niteliklerinin artışı, yöneticilerin işini zorlaştırıyor ve değiştiriyor.

1.4.Örgütsel Yaratıcılık İçin Uygun Örgüt İklimi

Örgütlerin yaratıcılığı destekleyerek, düşün üreten örgütlere dönüşebilmesi için, yeni bilgilerin yaratıldığı ve yayıldığı bir örgüt yapısı ve örgüt iklimi oluşturmaları gerekmektedir. Örgütler, yaratıcı düşünceyi, iş görenlerini risk almada cesaretlendirerek ve farklı işler yapma özgürlüğü vererek arttırabilirler(Kovancı,2001: 244). Örgütsel yaratıcılığın gelişimi için gerekli örgütsel iklim çok az yöneticinin kabul edebileceği veya hoşgörü gösterebileceği bir iş ortamı niteliğini gösterir(Şimşek, 1996: 322).

Örgüt yöneticilerinin çoğunluğu, yeniliğin ayrılmaz bir parçası ve hatta temelini oluşturan sürekli değişim sürecinden rahatsızlık duyarlar. Yaratıcı düşünce, ilgili kişilerin nitelikleri ve örgüt ikliminin bir fonksiyonudur. Kötü iletişim olanakları, uygun olmayan bir örgütsel iklim, insanın riske girmesini engelleyen tutum ve durumlar yaratıcılığın dolayısıyla da yeniliğin ölümüdür(Kovancı, 2001: 245).

İyi yönetim, olağan yeteneğe sahip insanların olağan üstü iş yapmasını sağlamadır. İyi yöneticilik yalnızca planlama ve denetleme demek değildir. Yönetici, yeniliklerin nasıl ortaya çıktığını, örgüt ikliminin ne kadar etkili olduğunu, iyi bir düşünün  meyve vermesini sağlamak için hangi adımların atılabileceğini bilir(Marşap: 76).

Yöneticiler, örgütte disiplin ve maliyet denetiminin olumsuz biçimde etkileneceği kaygısıyla özgür bir iş ortamının yaratılmasına yönelik çabalara zaman zaman şüpheyle bakabilirler(Şimşek, 1996: 322). Yaratıcı bir faaliyet için serbest kalan zaman miktarı ve kısıtlamanın olmaması, araştırılması istenen konular arasından seçme özgürlüğünün bulunması ve yeni düşüncelerin yönetim kademelerince karşılanma biçimi ve verilen destek çok önemlidir(Kovancı, 2001:245).

Yaratıcı yöneticiler, örgütlerinde yenilik, buluş ve orijinalliğin destek gördüğü bir ortam yaratmalı ve bu durumu özendirmelidirler .Yaratıcı ortamı sağladıkları kadar, yaratıcılığı aktif olarak ve örnek olacak biçimde desteklemelidirler. Yaratıcılık türleri olan;yenilik, sentez, genişletmek, kopya etmek veya bunların çeşitli kombinasyonlarını ortaya çıkarabilecek  geniş olanakları sağlıklı, öncelikli ve geleceğe yönelik olarak yeniden düzenleyebilmelidirler(Marşap: 80). Böylelikle, örgütlerin en değerli varlığı insan geliştirilirken, diğer taraftan da yaratıcı ortamın gereği olan düzenlemeleri yaparak ve yaratıcı düşünmeyi  özendirmek için eldeki mevcut diğer olanaklarıda bilimsel ve sistematik kullanmalıdır.

2. SONUÇ

Yeni bin yıla büyük dönüşümlerle giren dünyamız, her alanda yeniden yapılanmayı  gerekli kılan bir süreç yaşamaktadır. Eski paradigmalar ve analiz araçlarıyla çözümlemenin çok güç olduğu bu sürece farklı bir anlayış ile bakılması gereği bulunmaktadır. Bunu başarabilen bireyler, örgütler, ülkeler, bloklar başarılı olabilecek, diğerleri ise geride kalacaktır. Bu nedenle, her düzeyde, bu yeni ve dönüşümsel nitelikli yapılanmanın yoğun olarak incelenmesi gerekmektedir.

Duygusal ve buna bağlı olarak tepkisel düşünce ve davranış yapısına sahip bireylerin yoğunlukta olduğu Türkiye’de dönüşüm daha çok büyük bir önem taşımaktadır. Bu dönüşüm başarılı olursa ve yaratıcılık için zemin hazırlanabilirse, Türkiye büyük bir atılım için fırsat yakalamış olacaktır.

 

KAYNAKÇA 

Arık, İ.Alev (1990) Yaratıcılık. 2.Basım, Ankara: Kültür Bakanlığı Kültür Eserleri Dizisi.

Artan,İnci (1997) “Örgütsel Değişim ve Gelişme”, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Editör: Suna Tevruz, 2.Baskı, Ankara: Kal-Der ve Türk Psikologlar Derneği Ortak Yayını.

Baykal, Besim (1981) Organizasyonların Yönetimi. İstanbul: Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları.

Bono,Edvard (1996) Rekabetüstü. Çev.:Oya Özel, İstanbul: Remzi Kitabevi.

Buzan,Tony, Tony Dottino ve Richard Israel (2001) Akıllı Lider. Çev.: Serdar Uçar, 1.Basım, İstanbul: Alfa Basın Yayım Dağıtım Şirketi.

Drucker,Peter F.(1993) Gelecek İçin Yönetim 1990’lar ve Sonrası. Çev.: Fikret Üçcan, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Düren, Zeynep A.(2000) 2000’li Yıllarda Yönetim. 1. Basım, İstanbul: Alfa Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.

Erdoğan, Fevzi (2000) “Güvenlik Hizmetlerinde Toplam Kalite Yönetimi”, Polis Bilimleri Dergisi. Cilt 2, Sayı 5-6, Sonbahar/ Kış, ss.27-35.

Kavrakoğlu, İbrahim (1998) Değişim ve Yaratıcılık. İstanbul:Kal-Der Yayınları.

Kovancı,Ahmet (1994) “Yaratıcılık”, Hava Harp Okulu Bülteni. Cilt 14, Sayı 37, Ekim.

Kovancı,Ahmet (2001) Toplam Kalite Yönetimi. 1.Basım,Ankara: Sistem Yayıncılık.

Marşap,Akın (Tarihsiz) Yaratıcı Liderlik. Ankara: Öncü Kitapları.

Önal,Güngör (1979) İşletmelerde Biçimsel Olmayan Örgüt Yapısı. Bursa: Kalite Matbaası.

Palmer,Margaret ve Winters,Kenneth T.(1993) İnsan Kaynakları. Çev.: Doğan Şahiner, İstanbul: Rota Yayın Yapım ve Tanıtım Tic.Ltd.Şti.

Peters,Thomas J. ve Waterman, Robert H.(1987) Yönetme ve Yükseltme SanatıMükemmeli Arayış. Çev.: Nurettin Elhüseyni, İstanbul: Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Yayınları.

Rawlinson, J. Geoffrey  (1995) Yaratıcı Düşünme ve Beyin Fırtınası. Çev.: Osman Değirmen , 1. Baskı , İstanbul : Rota Yayın Yapım Tanıtım Tic. Ltd. Şti. 

Sucu, Yaşar (2000) Örgütsel Değişim. Ankara: Elif Yayıncılık San. Tic.Ltd.Şti.

Sungur, Nuray (1988) Yaratıcı Sorun Çözme Programının Etkililiği : (EYT Öğrencilerine İlişkin Bir Deneme). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Planlaması Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi.

Sungur, Nuray (1992)  Yaratıcı Düşünce. 1.Baskı, İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.

Şimşek, M. Şerif (1996) Yönetim ve Organizasyon. 2.Baskı, Konya: Damla Matbaası.

Thomas, David A. ve Ely, Robin J.(1999) “Farklılıklara Önem Kazandırmak”, İnsanları Yönetmek. Çev.: Gündüz Bulut, İstanbul: Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Yayınları.

Yıldırım,Ramazan (1998) Yaratıcılık ve Yenilik. 2.Basım, İstanbul: Sistem Yayıncılık.