FEDERAL KRİMİNAL DAİRESİ(BKA)ve KRİMİNAL TEKNİK ENSTİTÜSÜ
|
|
Hasan Hüseyin ÇALI[*] |
Tercüme edilen bu eser, Federal
Kriminal Dairesi (BKA) hakkındaki ön yargıları gidermek, güven kurmak için bir
ölçü olacaktır, burada özellikle Kriminal Teknik Enstitüsü hakkında bilgi
verilmiştir.
Son yıllarda olduğu gibi önceden hiç bu kadar çok
suç ve bir o kadar da çeşitli kanunlara aykırı hareketler tayfı olmamıştı.
Sürekli artan mala karşı işlenen suçların yanında özellikle doğu Avrupa’da
politik ve toplumsal değişiklikten sonra muazzam dramatik bir çekiş gücü
kazanan organize suçların gelişimi endişe verici olmuştur. Organize suçların
ortaya çıkış şekillerinden birkaçı; yaygın olan haraç , büyük miktarda para
yatırılmış motorlu taşıt karaborsacılığı, uyuşturucu madde ve silah ticareti
aynı şekilde yenilerde nükleer suçlar.
Suçluları sadece kriminal sezme
yeteneği ile bulma yoluyla daha fazla gidilemeyeceği açıktı. Kim bugün
suçluluğu önleme ve mücadelelerde başarı yolunda gerçek bir şans istiyorsa,
hemen hemen her bilimsel branştan kalifiye uzmanlar ve modern teknikler
kullanmalı. Ve o, suçlu gibi uyarlanabilir (esnek) olmalı ve rolünü çok hızlı
oynayabilmeli, icap ederse ülke sınırlarından öte.
Alman Kriminal polisin merkezi yeri ve
uluslararası çalışan araştırma makamı olarak Federal Kriminal Dairesi (BKA),
sayılan problem alanlarında sadece az kişinin bildiği önemli bir rol oynuyor.
Bazıları için BKA bir “sırlarla örtülü” özel ajanları dünya çapında casus ve
uyuşturucu patronlarını avlayan Polis Merkezi. Başkaları kendilerini tehdit
altında hissederler, çünkü BKA’nın saydam veri ağında suçsuzca yakalanmış
olmaktan veya saatlerce gözlenmekten korkuyorlar. Nesnel olarak BKA hakkında
bilgi vermek için sebepler çok öyleyse.
KRİMİNAL TEKNİK ENSTİTÜSÜ
Cezai
fiillerin aydınlatılması ve daha sonraki delil ikamesi, fen bilimleri ve teknik
sayesinde önemli ölçüde kolaylaştırılmakta veya ancak bu sayede mümkün
olabilmektedir. Bilimsel araştırma sonuçları ve en modern cihazlar yardımıyla,
objektif maddi deliller olarak örneğin; tanık ifadelerinden çok daha güvenilir
izler bulunabilmekte ve değerlendirilebilmektedir. Federal Kriminal Dairesi'ne
(BKA) bağlı Kriminal Teknik Enstitüsü (KT), polis birimleri, savcılıklar ve
mahkemelere ilgili raporları hazırlamak için gerekli teknik ve fenni tesislere
sahip bulunmaktadır.
Ancak
Kriminal Teknik Enstitüsü'nde şimdiye kadar uygulanan araştırma yöntemlerini
iyileştirme amacıyla da araştırmalar yapılmaktadır. Güncel fenni ve teknik
bilgiler kontrol edilerek, gerekli olduğu taktirde yararlanılabilir duruma
getirilmektedir. Federal Kriminal Dairesi, kısmen kendi araştırma ve geliştirme
projelerini yürüten eyalet kriminal daireleri ile sıkı bir işbirliği içerisine
girerek bu alanda da merkezi konum ve koordinasyon işlevini yerine getirmektedir.
Kriminal
Teknik Enstitüsü'nün önemli görevlerinden birisi, merkezi dosyalar oluşturarak,
sürekli olarak güncelleştirmektir. Bu bilgiler şahısların ve nesnelerin teşhisi
amacıyla tüm polis birimlerinin hizmetine sunulmaktadır. Kriminal Teknik
Enstitüsü bunun yanı sıra yurtiçinden ve yurtdışından gelen polislere en son
kriminal tekniği imkanlarını tanıtmak amacıyla eğitim vermektedir. Bu eğitim
hizmetleri yurtdışında da verilmekte olup, Kriminal Teknik Dairesi özel
durumlarda talep üzerine diğer Avrupa ülkelerinin mahkemeleri için de rapor
düzenlemektedir.
Kriminal
Teknik Enstitüsü görevlerini yerine getirmek amacıyla beş uzmanlık grubuna
sahip bulunmaktadır:
·
Fizik, Kimya
·
Ateşli
Silahlar, Hammadde Tekniği ve Elektroteknik
·
Biyoloji
·
Belge (Evrak)
ve
·
Yazı, Dil,
Ses.
Fizik/Kimya
uzmanlık grubu yangınları ve mekanlarda meydana gelen patlamaların nedenlerini
araştırmaktadır. Yanıcı maddelerin ateş alma ve yanma özellikleri ile ateş
kaynakları tespit edilerek, olay süreçleri yeniden yapılandırılmaktadır. Hangi ateş
kaynağı ve yanıcı madde kombinasyonunun yangına veya patlamaya neden olduğu
belirlenmektedir. Daha sonra teorik hesaplama modelleriyle laboratuar
araştırmalarından elde edilen sonuçlar teyit edilmektedir.
Diğer
bir alanda ise, özellikle motorlu araçların olmak üzere, vernik ve boyalarla
ilgili karşılaştırmalı araştırmalar yapılmaktadır. Fiil ve fail arasındaki
bağlantıları kanıtlamak için yine aynı şekilde cam, metla, kurşun, seramik
maddeler, mineraller ve daha bir çok madde araştırılmaktadır. Merkezi bir
otomobil boyası koleksiyonu örneğin vernik parçaları yardımıyla bir motorlu
aracın bir kazaya iştirak edip etmediğinin tespit edilmesine imkan verir. Detay
araştırmaları için bir merkezi laboratuarda büyük analiz cihazları kullanıma
hazır bulunmaktadır. Toksikoloji uzmanlık alanı, uyuşturucu maddelerin
ekspertizi ve yasa dışı uyuşturucu madde laboratuarlarının değerlendirilmesi
ile iştigal etmektedir. Katı ve sıvı maddelerde, gıda maddelerinde ve
münebbihlerde (keyif verici maddeler), ancak vücut sıvıları ve ceset
parçalarında da eroin, kokain, sentetik uyuşturucu madde, esrar veya diğer
zehirli madde bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Diğer bir uzmanlık
alanında örneğin hırsızlara karşı hazırlanan tuzaklar denenmekte veya tahriş
edici maddeler (örneğin gözyaşartıcı gaz) test edilmektedir.
Çevre
koruması ve çevre kirliliği ile ilgili suçlar konusunda tehlikeli madde
görevlileri, su koruma görevlileri ve çevre mühendisleri gibi uzmanların yardım
ve görüşlerine başvurulmaktadır.
Fizik/Kimya
uzmanlık grubu bombalı saldırılar sonrasında parçaların ve harabelerin
araştırılması, kullanılan patlayıcı maddenin ve fünyenin analizi ile de
yetkilidir. Patlayıcı madde tertibatları -mümkün olduğu kadarıyla- yeniden
yapılandırılarak, fonksiyon şekli ve etkisi konusunda raporlar
hazırlanmaktadır. Kimyasal analizler için de bir çok büyük analiz cihazı
bulunan merkezi bir laboratuar mevcuttur.
Biyoloji
uzmanlık grubunda -daha önce belirtilen toksikolojik araştırmaların yanı sıra-
çoğunlukla kan ve salgı izleriyle, deri ve kemik parçacıkları gibi diğer izler
de araştırılmaktadır. Bu araştırmalarda, zanlının suçlu veya suçsuz olduğunu
ispatlamak amacıyla değişmeyen ve önemli ölçüde sabit kalan özellikler
belirlenmektedir. Bir kaç yıldan beri izlerin birbirleriyle olan
bağlantılarının kesin bir şekilde tespit edilmesine imkan veren DNA
araştırmaları da yapılmaktadır.
Biyoloji
uzmanlık grubu bunun yanı sıra, olay yeri ve saati ile ilgili olarak bilgi
edinilmesi amacıyla bitki izleri ve toprak örnekleri ile de çalışmaktadır.
Tekstil
araştırmalarında, en küçük bir iplik parçası yardımıyla dahi, kumaşın hangi
renge sahip olduğu, hangi apreleme ve optik ağartma işlemlerinden geçtiği
tespit edilebilmektedir. Dokuma şeklinin, dikiş izlerinin veya tekstil
hasarlarının analizinden de olay süreçleri ile ilgili değerli bilgiler kazanmak
mümkün olmaktadır.
Belge
(Evrak) uzmanlık grubunda fiziksel ve kimyasal evrak kontrolleri yapılmaktadır:
Üzerinde yazı bulunan her çeşit eşya ve kağıt, yazı boyama maddeleri ve
yapıştırıcı maddeler araştırılmakta, tarihlerin doğruluğu kontrol edilmekte,
ayırma izleri değerlendirilmekte ve makine yazıları analiz edilmektedir. Bu
amaca yönelik olarak örneğin bir yazı numunesi koleksiyonu gibi daktiloların
teşhisi ve makine ile yazılmış yazıların yaşlarının tespit edilmesine yarayan
geniş kapsamlı koleksiyonlar kullanıma
hazır bulunmaktadır. Bu uzmanlık grubu matbuat ve damga yazılarının
değerlendirilmesi ile de iştigal etmektedir. Önemli görevlerinden birisi de
örneğin kimlikler, TÜV plakaları, sürücü belgeleri veya diğer evraklar gibi
güvenlik tekniği ile ilgili tasarımların geliştirilmesidir.
Karşılaştırılmalı
yazı araştırmaları vasıtasıyla yazı sahiplerinin tespit edilmesi yazı, dil ve
ses uzmanlık grubunun çalışma alanlarından bir tanesidir. Burada örneğin sahte
imzalar ve yazılarda -örneğin vasiyetnamelerde olduğu gibi- yaş, hastalık veya
diğer durumlardan kaynaklanan farklılıklar tespit ve ispat edilmektedir. Merkezi
bir el yazısı teşhis bölümü, örneğin diğer ülkelerdeki belli yazı özellikleri
ve yazma alışkanlıkları ile ilgili bilgi sağlamaktadır. Dilbilimsel metin
analizlerine dayanılarak kimliği meçhul şahıslar hakkında bilgi edinilmesi veya
anonim metinlerin hangi şahıslara ait olduğunun tespit edilmesi mümkün
olmaktadır. Dil(ses) teşhisi, şahısların sesleri ve ses karşılaştırmaları
yardımıyla teşhis edilmesiyle iştigal etmektedir. Bilgisayar destekli bu
yöntemler kısmen Federal Kriminal Dairesi'nde (BKA) geliştirilmiştir.
Ateşli
silahlar uzmanlık grubunda kovanlar ve mermiler sınıflandırılmaktadır.
Olaylarda kullanılan silah ve mühimmatlardan oluşturulan bir koleksiyon
yardımıyla; ateşli silahlar, kullanılan cezai fiillerdeki bağlantılar ve ateşli
silahlar tespit ve teşhis edilebilmektedir.
Federal
Kriminal Dairesi (BKA), el yazılarında ve makine yazılarında olduğu gibi
Almanya Federal Cumhuriyeti'nin tamamı için çeşitli fiillerde kullanılan
vasıtalardan oluşan merkezi bir koleksiyona sahip bulunmaktadır. Kriminal
Teknik Dairesi silah sistemlerinin tespiti ve balistik deneyler yapılması
amacıyla 5000'den fazla ateşli silah bulunan bir silah koleksiyonuna da
sahiptir.
Yine
aynı şekilde, üzerine ateş edilen nesnelerdeki atış izleri de araştırılarak,
barut izleri ve bu izlerin elbise, cilt, cam v.b. üzerindeki dağılımı tespit ve
ispat edilmektedir. Bunun yanı sıra mermilerin giriş ve çıkış yerleri, atış
yönü, atış açısı ve atış mesafesi de tespit edilebilmektedir.
"Hammadde
Tekniği" örneğin genel kalıp ve model izleri, alet izleri, malzeme
kırıkları ile ilgili raporlar düzenlemekte, mekanik-teknolojik hammadde
araştırmaları ve metallografi araştırmaları yapmaktadır. Burada özellikle
ortadan kaldırılmış işaretleri (örneğin şasi, motor ve silahlardaki seri
numaralarını) yeniden görünür duruma getiren yöntemler özel önem taşımaktadır.