2003 YILI POLİS EĞİTİM ÖĞRETİMİNDE ALTIN YIL OLACAKTIR

Ö. Rıza GÖKÜŞ

     1.Sınıf Emniyet Müdürü

       Eğitim Daire Başkanı

GİRİŞ

Toplumsal yaşamın sürekli kendini yenilemesi ve geliştirmesi, doğal olarak halkla yakın ilişki içerisinde hizmet üreten kurum ve kuruluşların da kendilerini yenilemelerini ve geliştirmelerini zorunlu hale getirmiştir. Bu kurumların en önemlilerinden biri olarak kabul edilen polis teşkilatının da yapı ve işleyiş bakımından günün değişen ve gelişen koşullarına uygun olarak kendini yenilemesi ve geliştirmesi kaçınılmazdır.

Bir kurumun hizmetlerini geliştirerek devam ettirilebilmesi için, sahip olduğu insan kaynaklarının nitelikli olması gerekmektedir. Polisin kendisinden beklenen görev ve sorumlulukları etkili bir biçimde gerçekleştirebilmesi, sahip olduğu niteliklerin geliştirilmesine bağlıdır. Bunun gerçekleşmesi de her düzeydeki eğitim programlarının bilimsel kriterlere göre hazırlanması, çalışma hayatının gerçek ihtiyaçlarına yönelik olması ve süreklilik arzetmesi ile mümkün olacaktır.

Bir hizmetin nitelikli ve etkili bir biçimde gerçekleştirilmesinde, personele verilen hizmet öncesi eğitimler şüphesiz ki önemli bir yere sahiptir. Fakat hizmet öncesinde personel ne kadar nitelikli eğitilirse eğitilsin, bir süre sonra yeni bilgi ve beceriler kazanmaya ihtiyaç duyacaktır. İhtiyaç duyulan bu yeni bilgi ve becerilerin polislerehizmetiçi eğitimler yoluyla zamanında ve ihtiyaçlar doğrultusunda kazandırılması ise, üretilen hizmetlerin daha nitelikli olmasını sağlayacaktır.

EMNİYET TEŞKİLATINDA HİZMETİÇİ EĞİTİMLERİN GELİŞİM SEYRİ

Emniyet Teşkilatı’nda, 09.05.2001 tarih ve 4652 sayılı  Polis Yüksek Öğretim Kanunu ile daha önce Eğitim Daire Başkanlığı’na bağlı olan Polis Okulları, Polis Meslek Yüksekokullarına dönüştürülmüş ve Polis Akademisi Başkanlığı’na bağlanmıştır. Bu değişim ile hem hizmet öncesi ve hem de hizmetiçi eğitimler için yeni bir dönem başlamıştır. Polis Okulları Eğitim Daire Başkanlığı’na bağlı olduğu dönemlerde, mesainin çok önemli bir kısmı işlerinin yoğunluğu nedeniyle okullarla ilgili hizmetler almakta, hizmetiçi eğitimlere ise yeterince önem verilememekte idi. Başkanlığın kendisi, okul personeli hariç çok az hizmetiçi eğitim etkinliği organize ettiği gibi, asıl yapması gereken işlerden olan diğer birimlerin hizmetiçi eğitim organizelerine rehberlik etme ve onların önlerini açma anlayışından da oldukça uzaktı.[1] Polis Yüksek Öğretim Kanunu’nun çıkarılması ile hizmetiçi eğitimlere gereken önemin verilmesi açısından ciddi bir fırsat doğmuştur. Bu sayede, teşkilatın hizmetiçi eğitimlerini organize etmek üzere 25.09.2001 tarihli onayla Eğitim Daire Başkanlığı yeniden yapılandırılmıştır. Başkanlık, adı ile olmasa bile işlevsel olarak hizmetiçi eğitim veren ve bu konudaki diğer birimlerin çalışmalarını koordine eden bir Daire Başkanlığı halini almış ve bu doğrultuda çalışmalarını sürdürmektedir.

Görünürde bu gelişme, Polis Akademisi’nin etkinlik alanını genişletirken Eğitim Daire Başkanlığı’nın etkinlik alanını ise biraz daraltmıştır. İlk bakışta görünen budur. Hatta bu değişiklikten sonra, teşkilatın orta ve üst düzey yöneticileri arasında Eğitim Daire Başkanlığı’nın gerekliliği bile tartışılmaya başlanmıştır. Düz mantıkla olaya bakıldığında bu bakış açısı doğru gibi görülebilir. Fakat olaya derinlemesine, diğer bir ifadeyle teşkilatın ve çalışanların uzun vadeli yararı açısından bakıldığında, bu değişimde önemli kazançlar olacaktır.

Her iş kendi kıymeti ölçüsünde değer kazanır. Gerçek değerin ortaya çıkarılması ise, sorunun detaylandırılması ile ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle Emniyet Teşkilatı eğitim yapılanması içerisinde hizmetiçi eğitimlerin yerini ve önemini kavrayabilmek için konunun inceliklerine inilmesi gerekmektedir.

Emniyet Teşkilatı çalışanlarının toplam sayısı 200.000’e yaklaşmıştır. Teşkilata kazandırılmak üzere hizmet öncesinde eğitim görenlerinin sayısı ise, bütün eğitim kurumları dahil olmak üzere yaklaşık 12.000 civarındadır. Oysa hizmitiçi eğitimler yoluyla kendini yenilemesi gerekenlerin sayısı yaklaşık 200.000’dir. Diğer bir ifadeyle hizmet öncesi eğitim birimleri teşkilatın %5-6’sına hitap ederken, hizmetiçi eğitim birimleri %94-95’ine hitap etmektedir. Yine bir diğer açıdan bakılacak olursa, teşkilata giren her kişi, öğrencilik yılları dahil, ortalama 27-29 yıllık meslek hayatının %15’ini okullarda, %85’ini ise meslek hayatında ve hizmetiçi eğitim birimlerinin inisiyatifinde kendini geliştirmeye muhtaç bir durumda geçirmektedir.

Gerçek görüntü bu iken, bu zamana kadar, her iki eğitim etkinliğine verilen önem bunun tam tersi olmuştur. Aslında bir yönüyle gelişmişliğin de göstergesi olan bu çarpık görüntü, sadece Emniyet Teşkilatı’nda değil, bütün kurumlarda böyledir.

Oysa günümüzde, insanların öğrenmeleri gereken bilgiler her üç yılda bir ikiye katlanmaktadır.[2] Bu gerçeği iyi idrak etmiş bir çok gelişmiş ülke polis teşkilatı çalışanları, meslek yaşamlarının önemli bir bölümünü eğitimle geçirmekte ve bu sayede yeniliklere direnç göstermeksizin uyum sağlamaktadırlar. Değişim ve gelişim sürecine hız kazandırabilmek için, bu ülkelerde olduğu gibi, Türk Polis Teşkilatı’nda da her kademede görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerine gereken önemin verilmesi ve bu eğitimlerde devamlılığın sağlanması kaçınılmazdır.

Bunun gerçekleştirilmesi ise, hizmetiçi eğitimlerde önceliklerin belirlenmesini ve uzun vadeli programlar yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Eğitim Daire Başkanlığı son dönemlerde, bir yandan zorunlu hizmetiçi eğitim programlarını gerçekleştirirken, bir yandan da uzun vadeli plan ve programlar yapma çabası içerisindedir. Şu ana kadar yapılanlar ve bundan sonra yapılması planlanan çalışmalar aşağıda anlatılacaktır.

EĞİTİM DAİRE BAŞKANLIĞI’NCA YÜRÜTÜLEN HİZMETLER

1. Mevzuat Çalışmaları

Başkanlığımız görev alanına giren hizmetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilebilmesi amacıyla mevzuat çalışmaları yürütülmektedir.

Bunlardan; “Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personelinin Bir Üst Rütbeye Terfi  Sınavlarına Dair Yönerge” 08.02 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. “Emniyet Genel Müdürlüğü Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği”, “Polis Memurlarının Komiser Yardımcılığı Rütbesine Yükselme Sınavı ve Kursuna Dair Yönerge” ve “Emniyet Genel Müdürlüğüne Bağlı Her Derecedeki Eğitim Öğretim Kurumlarında ve Hizmet İçi Eğitimlerde Uygulanacak Ek Ders Esaslarına Dair Yönerge”nin yürürlük işlemleri ise devam etmektedir.

2. Hizmet İçi Eğitimler

Günümüzde ortaya çıkan çok yönlü gelişmeler, hemen her kurumda amaçlara etkin bir şekilde ulaşmayı sağlayacak insan gücünün yetiştirilmesi ve süreç içerisinde sürekli geliştirilmesi sonucunu doğurmuştur.

Çağdaş eğitim sistemlerinde süreklilik esastır. Eğitim belirli bir süre ve dönem ile sınırlı değildir. Günümüz koşullarında çağdaş bir eğitim alarak mesleğe başlayan teşkilat mensuplarımızın eğitimlerinde de süreklilik gerektiğinden, hizmet içi eğitim faaliyetlerine aralıksız devam edilmektedir.

Bunun için Başkanlığımızca her yıl Emniyet Teşkilatı personelinin hizmetteki verimliliğini arttırmak, bilgi ve becerilerini geliştirmek, bilim ve teknolojideki gelişmelere uyumlarını sağlamak amacıyla yıllık eğitim etkinliklerinin yer aldığı eğitim planı hazırlanmaktadır. Bu doğrultuda hazırlanan “2003 Yılı Eğitim Planı” 28.11.2002 tarihli Genel Müdür onayı ile yürürlüğe girmiştir.

2002 yılı yıllık eğitim planı çerçevesinde merkez ve taşra teşkilatında görevli personele yönelik olarak sadece Eğitim Daire Başkanlığı’nca (94) adet kurs düzenlenmiştir.

2002 yılı içerisinde yönetmelik gereğince personelin %20’si hizmet içi eğitime alınması gerekirken, bu oran yaklaşık %53 olarak gerçekleşmiş ve çoğunlukla bireysel ve kurumsal gelişime yönelik kurs ve seminerler verilmiştir. Bunlar başlıklar halinde aşağıda verilecektir.

2.a. Etkili Liderlikte Stresle Mücadele ve Problem Çözme Teknikleri Seminerleri

Polisin çalışma ortamı ve mesai saatlerinin düzensizliğinden kaynaklanan sorunlar yaşaması, yöneticilerin daha iyi yönetme duygusundan kaynaklanan stres yapıcı faktörlerin etkisiyle personelin sorunlarını yeterince görememesi ve personelin mesai saatleri dışında da çalışması/çalıştırılması nedeniyle özel hayatına ayıracağı süre kısaldığından, bu durumun iş hayatına verimsizliğe ve strese neden olması dolayısıyla, aktif yöneticiler ile geleceğin il emniyet müdürü ya da daire başkan adayları olan il emniyet müdür yardımcıları ve daire başkan yardımcılarına yönelik olarak, merkezi ve bölgesel seminerler düzenlenmiştir. Bu seminerler, Ankara’da (2), İstanbul, Bursa, İzmir, İçel, Malatya, Samsun ve Trabzon’da (1)’er olmak üzere (8) farklı bölgede gerçekleştirilmiş ve toplam (581) üst düzey yönetici eğitimden geçirilmiştir.

2.b. İlçe Emniyet Müdürleri Yönetimi Geliştirme Semineri

Ankara’da iki dönem halinde düzenlenen, 3. ve 4. sınıf emniyet müdürü rütbesinde olup ilçe emniyet müdürlüğü yapan personele yönelik olarak düzenlenen seminere toplam (202)  ilçe emniyet müdürünün katılımı sağlanmıştır.

2.c. Polis Eğitim Merkezlerinde Düzenlenen Eğiticilerin Eğitimi Kursları ve Diğer Eğitimler

Dairemizce Polis Eğitim Merkezi Müdürlüklerinde “Eğiticilerin Eğitimi Kurs”larında İnsan Hakları, CMUK, Olay Yeri İnceleme, Polis Davranış Biçimleri ve Halkla İlişkiler, Meslek Etiği ve Stres Yönetimi ve Problem Çözme dersleri için eğiticilerin eğitimi kursları düzenlenmiş ve toplam (1419) amir sınıfı personel bu eğitimden geçirilmiştir.

Polis Eğitim Merkezlerinde: Afyon (382), Bayburt 292, İzmir Bornova (1949), Bursa (2711), İstanbul Etiler (16940) olmak üzere toplam (22.281) personel mesleki alanlarda çeşitli kurslara katılmışlardır.

2.d. Diğer Eğitimler

Çeşitli konuları içeren Kişisel, Kurumsal ve Mesleki Gelişim Seminerleri’ne (178),  Etkili ve Güzel Konuşma Teknikleri Semineri’ne (32), Protokol Esasları Semineri’ne (104), Hızlı Okuma Teknikleri Semineri’ne (80), SPSS (Eğitim İstatistiği) Kursları’na (73), İlkyardım Kursu’na (125), Sevgi İletişimi Semineri’ne (60), Proje Yönetimi Semineri’ne (25), Proje Çevirimi Yönetimi Kursu’na (16) personel katılmıştır. 

                                                                                                                                 Sürecek..